Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
85 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 85 oppslagsord

grein 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt grein; av grei

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gjere grein på noko;
    • det er inga grein på han
  2. opplysning, kunnskap
    Døme
    • gje grein;
    • gjere grein for seg
Artikkelside

greie 1

substantiv hokjønn

Opphav

av greie (3

Tyding og bruk

  1. orden, skikk
    Døme
    • det er inga greie på dette
  2. reiskap, innretning, hjelperåd
    Døme
    • ei greie til å hakke med
  3. sak, tilhøve
    Døme
    • dette er gode greier;
    • innsatsen var ikkje rare greiene
  4. noko ein liker eller er flink til;
    spesialitet
    Døme
    • oppvask er ikkje hans greie

Faste uttrykk

  • få greie på
    få kjennskap til;
    få nyss om
    • når mor får greie på dette, skal det bli huskestove!
  • gjere greie for
    klargjere, forklare
    • dette skal dei gjere greie for
  • ha greie på
    ha kunnskap om eller kjennskap til;
    ha skjøn på
    • dette er forhold han ikkje har greie på
  • heile greia
    alt i hop
    • eg vart trøytt av heile greia
  • kva er greia?
    brukt for å spørje om korleis ein skal tolke ei nemnd hending eller ein nemnd situasjon
    • kva med den nye tv-serien, kva er greia?
    • kva er greia med kniv til dressingen?
  • og greier
    og kva det fører med seg;
    og sånn
    • vi budde på hotell og greier;
    • det var dans og greier
Artikkelside

gifting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å gifte seg
Døme
  • det vart inga gifting med dei
Artikkelside

augeblink, augneblink

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; jamfør blink (1

Tyding og bruk

  1. ørlita stund
    Døme
    • det varte berre ein augeblink;
    • vent ein augeblink!
  2. visst tidspunkt;
    Døme
    • nyte augeblinken;
    • ein historisk augeblink

Faste uttrykk

  • for augeblinken
    nett no;
    for tida
    • for augeblinken ser alt bra ut
  • i augeblinken
    nett no;
    for tida
    • i augeblinken er det inga krise
  • i neste augeblinken
    like etter
  • i same augeblinken
    samtidig
  • i siste augeblink
    i siste liten
  • kvar augeblink
    kva tid som helst
    • toget kjem kvar augeblink
  • på augeblinken
    med éin gong
    • dei vart sende ut av landet på augeblinken
  • på ein augeblink
    på svært kort tid
    • hovudverken var over på ein augeblink
Artikkelside

formeining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tru på at noko er eller blir på ein viss måte;
Døme
  • det har eg inga formeining om;
  • han har inga formeining om kor reell trugselen er
Artikkelside

festløve

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

person som festar (3 mykje;
jamfør løve (3)
Døme
  • ein gjeng bråkete festløver;
  • eg er inga festløve
Artikkelside

fulldelt

adjektiv

Faste uttrykk

  • fulldelt skule
    skule der inga klasse har elevar på fleire klassesteg
Artikkelside

spinning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å spinne
    Døme
    • karding og spinning
  2. kondisjonstrening på eit særleg slag ergometersykkel

Faste uttrykk

  • vinninga går opp i spinninga
    mykje mas og strev til lita el. inga nytte
Artikkelside

dixieland

substantiv inkjekjønn

Uttale

diksilænˊn

Opphav

frå engelsk; av namnet Original Dixieland Jazz Band, der Dixie(land) er ei nemning for sørstatane i USA

Tyding og bruk

jazzstil frå New Orleans, med kollektiv improvisasjon og inga markering av etterslaga
Døme
  • norske plater med dixieland
Artikkelside

årsak

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt órsǫk, frå lågtysk orsake ‘grunn, påskot’; eigenleg ‘opphavleg sak’

Tyding og bruk

  1. noko som er ein føresetnad eller eit vilkår for noko anna;
    • årsak og verknad;
    • for stor fart er årsak til mange ulykker;
    • finne årsaka til feilen;
    • dette hende av naturlege årsaker;
    • bli, vere årsak til noko;
    • han sa opp stillinga av årsaker berre han sjølv visste;
    • få årsak til å gjere noko;
    • gjere noko utan årsak
  2. i uttrykk:
    • inga årsak! – brukt som svar på ein takk el. ei orsaking
Artikkelside
Side 5 av 9