Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
1479 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 1479 oppslagsord

orsake

orsaka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av or (4 og sak

Tyding og bruk

  1. frita for skuld;
    verne mot klander;
    jamfør orsak
    Døme
    • du lyt orsake at eg ikkje kan kome
  2. gje gode grunnar for;
    Døme
    • målet orsakar måten

Faste uttrykk

  • orsake seg
    kome med grunnar for å rettferdiggjere seg
    • eg orsaka meg med at alarmen ikkje ringde
Artikkelside

skanse 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå italiensk, av scanso ‘vern’

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: lukka festningsverk, oftast med oppkasta jordvoll, skyttargraver, dekningsrom og liknande
  2. attarste del av øvste dekket på større fartøy;

Faste uttrykk

  • bli driven/pressa/jaga frå skanse til skanse
    stadig måtte gje seg;
    dra seg attende
  • den siste på skansen
    den siste som gjev seg
  • halde skansen
    halde på ein posisjon
    • partiet ser ut til å halde skansen
Artikkelside

bli driven/pressa/jaga frå skanse til skanse

Tyding og bruk

stadig måtte gje seg;
dra seg attende;
Sjå: skanse
Artikkelside

sangre

sangra

verb

Opphav

av sangle

Tyding og bruk

gje frå seg ein kvinande lyd;
Døme
  • sangre og syte dagen lang;
  • han sangra og spela litt på fele
Artikkelside

satinere

satinera

verb

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

gje eit materiale glatt overflate
Artikkelside

satan

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin; frå hebraisk ‘fiende’

Tyding og bruk

  1. (brukt som særnamn) personifikasjon av det vonde;
    jamfør djevel (1)
    Døme
    • påkalle Satan;
    • vere i Satans makt
  2. brukt i eid
    Døme
    • gje deg no, for satan;
    • kva satan vil du her?
  3. Døme
    • han er ein satan til å lure folk
Artikkelside

sanksjonsrett

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

rett til å gje eller nekte sanksjon (1)
Artikkelside

sanksjonsnekting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å nekte å gje sanksjon (1)
Artikkelside

sanksjon

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin, av sancire ‘helge’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gje sanksjon
  2. straffetiltak mot ein stat
    Døme
    • setje i verk økonomiske sanksjonar
  3. negativ reaksjon på åtferda til nokon;
    Døme
    • økonomiske sanksjonar;
    • reagere med sanksjonar
Artikkelside

undervisning, undervising

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å undervise
Døme
  • norskundervisning;
  • privatundervisning;
  • gje, drive undervisning i engelsk for dei tilsette;
  • få skikkeleg undervisning
Artikkelside
Side 2 av 148