Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

trekte, trakte 2

trekta, trakta

verb

Opphav

Tyding og bruk

lage drikk ved å la varmt vatn trekkje gjennom eit tørka eller oppmale emne for å ta til seg smak

Døme

trekte kaffi

trekkje, trekke

trekkja, trekka

verb

Opphav

lågtysk trecken

Tyding og bruk

dra (1), føre i ei eller anna retning;
hale, slite framover
Døme
- trekkje dyna over seg;
- trekkje garnet;
- trekkje føre gardina;
- trekkje tenner;
- trekkje klokka;
- trekkje lodd;
- trekkje det kortaste, lengste strået – sjå strå (1
ta til seg;
suge opp;
skaffe (1
Døme
- støvlane trekkjer vatn;
- trekkje frisk luft;
- formuen trekkjer renter;
- store prisnedslag trekkjer kundar;
- popartisten trekte fulle hus;
- prostituerte trekkjer i strøket – skaffar seg kundar
i matlaging: gjera i stand ein rett ved å la råemnet liggje i væske med temperatur opp mot kokepunktet
Døme
- lat lutefisken trekkje i fem minutt;
- trekkje kaffi
subtrahere;
dra (12)
Døme
- trekkje to frå fem
- ta frå, rekne frå
  bli trekt for mykje i skatt
setje, sy trekk (3, 8) på
Døme
- trekkje om den gamle sofaen
fare i flokk;
vere på ferd
Døme
- reinen trekkjer til nye beiteområde;
- fuglane trekkjer sørover om hausten
gje trekk (2, kjøle
Døme
- det trekkjer frå døra;
- omnen trekkjer dårleg – har dårleg lufttilførsel
i faste uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

trekkje frå
subtrahere
trekkje frå for faste utgifter
trekkje inn
i overført tyding: hente fram, snakke om
trekkje inn eit nytt emne i samtala
trekkje opp
- stramme fjøra i ein mekanisme
  trekkje opp klokka
- endre seg til det verre
  det trekkjer opp til storm
- opne flaske med ein opptrekkjar
  kelneren trekte opp vinen ved bordet
- løyse ut mekanismen som tømmer doskåla etter ein har vore på do;
  trekkje ned
  hugs å trekkje opp etter deg!
trekkje saman
samle (1)
saueflokken trekte saman i eit hjørne
trekkje seg
ikkje vere med lenger
han trekte seg frå vervet i siste liten
trekkje ut
vare lenge;
gå på overtid
samværet trekte ut

trekt, trakt 2

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin; opphavleg av latin trajicere ‘slå frå eit fat over i eit anna’

Tyding og bruk

kjegleforma hol reiskap med tut nedst, brukt til å føre væske over på flasker eller liknande med smal hals
Døme
- helle saft i flaska gjennom ei trekt
hol gang eller passasje som minner om ei trekt (1)

traktekaffi, trektekaffi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kaffi som er trekta,;

til skilnad frå kokekaffi

nytrekta

adjektiv

Opphav

av ny ( og trekte

Tyding og bruk

som nettopp er trekta

Døme

kaffien er nytrekta