Avansert søk

11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

tolerant

adjektiv

Uttale

òg -anˊg(t)

Opphav

fransk eigenleg presens partisipp; av tolerere

Tyding og bruk

  1. i medisin: som toler (mykje)
    Døme
    • vere tolerant overfor visse giftstoff
  2. Døme
    • vere liberal og tolerant;
    • ha eit tolerant syn

rund

adjektiv

Opphav

frå lågtysk; av latin rotundus, av rota ‘hjul’

Tyding og bruk

  1. med form som ein sirkel, ellipse eller liknande
    Døme
    • ei rund bordplate;
    • eit rundt hol;
    • barnet har store, runde auge
  2. med form som ei kule, ein sylinder eller liknande
    Døme
    • rund som eit egg;
    • jorda er rund;
    • runde stokkar
  3. Døme
    • han har runde armar
  4. Døme
    • vere rund i ryggen
  5. om fisk: heil, med hovud, gjeller og innmat;
    ikkje sløgd
    Døme
    • frysing av rund fisk
  6. blid og omgjengeleg;
    Døme
    • ein rund type
  7. som ikkje støyter nokon;
    som unngår problem
    Døme
    • runde og ufarlege samtalar
  8. Døme
    • runde formuleringar;
    • runde talemåtar
  9. om tal eller sum: som kan delast med 10;
    avrunda
    Døme
    • sende ein rund sum;
    • feire runde år
  10. Døme
    • eit flygel med ein syngjande, rund klang
  11. om smak: fyldig (4)
    Døme
    • vinen er rund i smaken

Faste uttrykk

  • liggje rund
    liggje fullt påkledd
  • med rund hand
    rikeleg, raust
    • dele ut gåver med rund hand
  • rund i kantane
    tolerant og medgjerleg;
    romsleg (2)
  • rundt rekna
    om lag

liberal

adjektiv

Opphav

frå latin , av liber ‘fri’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei liberal lov;
    • dei har eit liberalt syn på alkoholservering
  2. som er tilhengjar av politisk eller økonomisk liberalisme (2)
    Døme
    • eit liberalt demokrati;
    • eit liberalt parti

Faste uttrykk

  • liberal teologi
    protestantisk teologisk retning på 1800- og 1900-talet som stilte seg kritisk til kyrkjelæra og ville gjere kristendomen akseptabel for moderne menneske

frisynt

adjektiv

frilynt, frilyndt

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ein frilynt by;
  • eit frilynt menneskesyn;
  • den frilynte ungdomsrørsla

vidsyn

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

evne til å sjå ei sak frå alle sider;
skjønsam, tolerant innstilling
Døme
  • eit partiprogram bør uttrykkje både framsyn og vidsyn

forståingsfull

adjektiv

Tyding og bruk

fordrageleg

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • på ein fordrageleg måte

tolsam

adjektiv

Opphav

truleg etter tysk duldsam; sjå -sam

Tyding og bruk

romsleg

adjektiv

Opphav

av rom (4

Tyding og bruk

  1. Døme
    • romslege klede
  2. ikkje småleg;
    Døme
    • ha eit romsleg syn