Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
100 treff

Nynorskordboka 100 oppslagsord

radio

substantiv hankjønn

Opphav

av latin radius ‘stråle’; opphavleg kortord for radiostasjon, -telefon og så vidare

Tyding og bruk

  1. overføring av lyd med hjelp av radiobølgjer
  2. kringkasting (1) av nyhende, musikk og liknande frå ein kringkastingsstasjon;
    radioprogram, radiosending
    Døme
    • høyre på radio
  3. Døme
    • slå av radioen;
    • radioen på kjøkenet spelar Nitimen
  4. anlegg for sending og mottak av meldingar via radio (1);
    radiosendar og -mottakar
    Døme
    • Bergen radio
Artikkelside

overskrift

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør skrift (1

Tyding og bruk

  1. (karakteriserande) tittel over ein tekst
    Døme
    • lese berre overskriftene i avisa
  2. kort innleiing til innslag i nyhendesending i radio eller fjernsyn
Artikkelside

magasin

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå arabisk ‘lagerhus’

Tyding og bruk

  1. lagerbygning, lagringsrom
    Døme
    • på biblioteket står dei mest verdifulle bøkene i magasinet
  2. oppsamlar for til dømes vatn eller varme;
    Døme
    • regnsommaren fylte opp magasina til kraftverket
  3. rom til patroner på ymse handskytevåpen
  4. større butikk med mange avdelingar
  5. Døme
    • eit magasin for kyrkje og kultur
  6. fast radio- eller tv-program med eit visst emneområde
Artikkelside

kommunikasjonssatellitt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

satellitt (2) som kan formidle radio- og fjernsynssignal, telefoni, breibandstenester og liknande frå eit punkt på jorda til eit anna;
Artikkelside

SOS-melding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

melding over radio frå fartøy i naudssituasjon til sjøs;
jamfør SOS
Artikkelside

sendeskjema

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

plan for kva tid ulike program eller innslag skal sendast på radio eller tv
Artikkelside

sendeflate

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

samla programtilbod i ein radio- eller fjernsynskanal;
Døme
  • NRK legg om store delar av sendeflata si
Artikkelside

sende 3

senda

verb

Opphav

norrønt senda

Tyding og bruk

  1. la noko bli teke eller ført av andre til den staden det skal;
    få av stad;
    frakte, transportere
    Døme
    • sende eit brev i posten;
    • dei sender varene med toget;
    • vi må sende blomstrar til 50-årsdagen hennar;
    • eg sender deg ein e-post med meir informasjon;
    • fristen for å sende søknaden er på torsdag
  2. la nokon dra for å utføre noko
    Døme
    • landet sender fleire soldatar til fronten;
    • organisasjonen sende ein delegasjon til Oslo;
    • dei har sendt barna på skulen
  3. gje noko vidare til nokon
    Døme
    • send meg hammaren!
    • kan de sende rundt sausen?
  4. kaste, slengje;
    skyte
    Døme
    • ho sende ein snøball etter han;
    • dei skal sende opp ein satellitt
  5. rette mot;
    vende til
    Døme
    • læraren sende dei eit strengt augekast;
    • ho sende han eit nikk
  6. la gå ut elektromagnetiske bølgjer;
    stråle ut;
    kringkaste, overføre
    Døme
    • dei sender eit program om fuglar på tv i kveld;
    • stasjonen sender på ei anna bølgjelengd;
    • dei sende ut ei melding over radio;
    • utstyret sender ut elektromagnetisk stråling

Faste uttrykk

  • sende ein venleg tanke
    tenkje på nokon med sympati eller takksemd
    • han sende ein venleg tanke til dei som hadde kjempa for fridomen
Artikkelside

vert

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk wert

Tyding og bruk

  1. person som tek mot gjester (og trakterer dei);
    person som står til teneste for nokon;
    Døme
    • verten bad gjestene til bords
  2. huseigar som leiger ut husrom;
    Døme
    • verten kasta ut leigebuarane
  3. person eller institusjon som etter avtale driv eigedomen sin for ein annan parts rekning (til dømes statens)
    Døme
    • skaffe vert til forsøksdrift
  4. person som leier eller presenterer program i radio eller på TV
  5. menneske, dyr eller plante som ein snyltar (1) lever på
    Døme
    • mennesket er vert for bendelorm

Faste uttrykk

  • gjere opp rekning utan vert
    gløyme eller sjå bort frå viktige ting, noko som seinare skaper vanskar
Artikkelside

radar

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk, forkorting for radio detecting and ranging ‘peiling og avstandsmåling med hjelp av radio’

Tyding og bruk

  1. apparat som finn og måler avstand til ein gjenstand med hjelp av radiobølgjer
    Døme
    • dei oppdaga to ukjende fly på radaren
  2. Døme
    • politiet tok sju bilistar med radar

Faste uttrykk

  • på radaren
    under oppsyn;
    jamfør ha i kikerten
    • politiet har hatt terroristen på radaren i fleire år;
    • spelaren var på radaren til talentspeidaren
  • under radaren
    utan å bli oppdaga;
    utan å vekkje merksemd
    • saka har gått under radaren på pressa;
    • problema har snike seg under radaren
Artikkelside
Side 1 av 10