Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 128 oppslagsord

medvitsforstyrring, medvettsforstyrring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

endring i medvitet som oppstår ved visse sjukdomar og forgiftingar
Artikkelside

mon, monn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt munr; samanheng med minne (1 og mone

Tyding og bruk

  1. hjelp, verknad, gagn, nytte, føremon
    Døme
    • sjå seg mon i noko;
    • gjere ein innsats som det er mon i;
    • det gjer mon
  2. glede, hugnad, lyst
  3. mål, grad, utstrekning
    Døme
    • ein mon større;
    • i stor mon;
    • i liten mon;
    • i nokon mon;
    • i same mon
  4. endring, tilvekst, auke;
    skilnad
    Døme
    • sjå mon på graset kvar dag

Faste uttrykk

  • alle moner dreg
    kvart tilskot hjelper
  • gjere noko på/for mon
    gjere noko med vilje eller på trass
  • ha/synast/tykkje mon i
    like eller setje pris på
  • ta sin mon igjen
    ta rikeleg att det forsømde
Artikkelside

haldningsendring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

endring i korleis ein stiller seg til ei sak;
endring av haldning (2)
Døme
  • her trengst det ei haldningsendring hos forbrukarane
Artikkelside

mutasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘endring’; jamfør mutere

Tyding og bruk

endring i arveanlegga som ikkje kjem av kryssing
Døme
  • mutasjonar spelar ei stor rolle i dyre- og planteforedlinga
Artikkelside

over natta

Tyding og bruk

Sjå: natt
  1. heile natta
    Døme
    • la deigen stå i kjøleskapet over natta
  2. brått, utan vidare
    Døme
    • artisten vart berømt over natta;
    • ei slik endring skjer ikkje over natta
Artikkelside

kompensator

substantiv hankjønn

Uttale

kompensaˊtor, i fleirtal kompensaˊtorar; kompensatoˊrar

Tyding og bruk

noko som motverkar eller jamnar ut ei endring;
apparat som skaper kompensasjon (2)
Døme
  • elektrisk kompensator
Artikkelside

kommutasjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

grøn revolusjon

Tyding og bruk

Sjå: grøn
  1. det å føre inn nye hardføre sortar av korn, mais og ris som gjev stor produksjonsauke i landbruket
    Døme
    • den grøne revolusjonen i Asia
  2. gjennomgripande endring i meir miljøvenleg retning;
    Døme
    • byrje på ein grøn revolusjon med overgang til meir miljøvenleg teknologi
Artikkelside

lønsindeks, lønnsindeks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

indeks (2) som syner gjennomsnittleg endring i løn for ulike grupper av lønsmottakarar
Artikkelside

mannsrolle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. rolle for mannleg skodespelar
  2. åtferdsmønster som ein ventar av ein mann
    Døme
    • ei mannsrolle i endring
Artikkelside
Side 4 av 13