Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 149 oppslagsord

skog

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skógr; samanheng med skage (2

Tyding og bruk

  1. område der det veks tre (meir eller mindre tett eller ujamt spreitt)
    Døme
    • barskog;
    • krattskog;
    • lauvskog;
    • vere ute i skog og mark;
    • arbeide i skogen;
    • dra, gå til skogs;
    • ein ser ofte ikkje skogen for berre tre – ein ser ofte ikkje det som er like framfor nasen;
    • som ein roper i skogen, får ein svar – ein blir så mykje påakta som ein fortener
  2. stad der ein driv hausting eller liknande
    Døme
    • bærskog;
    • gjetsleskog;
    • vedskog
  3. samling av noko som liknar tre (1, 1)
    Døme
    • ein skog av master, av fjernsynsantenner
Artikkelside

grisen, grissen

adjektiv

Opphav

samanheng med grine

Tyding og bruk

som har (mange) hol, mellomrom eller opningar;
spreidd, utett;
Døme
  • ein grisen skog;
  • det er grisen busetnad i området;
  • folk bur grise der
Artikkelside

gro 2

verb

Opphav

norrønt gróa

Tyding og bruk

  1. byrje å vekse frå frø, frukt eller knoll;
    Døme
    • potetene gror
  2. vekse fram, utvikle seg;
    finnast på ein stad
    Døme
    • graset gror dårleg;
    • håret har begynt å gro ut igjen;
    • det gror godt i hagen i år;
    • om vinteren gror ingenting
  3. i overført tyding: vekse fram, utvikle seg, finnast
    Døme
    • det gror godt i rørsla for tida;
    • ein ny generasjon av politikarar er i ferd med å gro fram
  4. om sår: lækjast, heilne, bli bra;
    fyllast med nytt kroppsvev
    Døme
    • såret har ikkje grodd enno
  5. få til å vekse;
    la vekse
    Døme
    • gjere eit forsøk på å gro bart

Faste uttrykk

  • gro att/til
    vekse til med vegetasjon;
    tetne med skit
    • lyngheia er i ferd med å gro til;
    • området gror att med skog
  • gro fast
    • bli verande i ro så lenge at ein heng fast i underlaget eller ein annan ting
      • fiber frå kleda har grodd fast i såret
    • i overført tyding: bli verande på ein stad eller i ein tilstand så lenge at ein ikkje greier å fare vekk frå staden eller endre tilstand
      • eg vil ikkje gro fast i denne jobben resten av livet;
      • etter 50 år har dei grodd fast i bygda
  • gro ned
    vere i ro så lenge eller bli brukt så lite at noko blir dekt med rot, skit eller vegetasjon
    • muren er i ferd med å gro ned
Artikkelside

glenne

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt glenna; samanheng med glane (2

Tyding og bruk

  1. open plass i skog
    Døme
    • kome fram til ei glenne i skogen
  2. klar stripe mellom skyer på himmelen
Artikkelside

glisen, glissen

adjektiv

Opphav

samanheng med glise (2

Tyding og bruk

med opne mellomrom;
utett, spreidd
Døme
  • ein glisen vegg;
  • glisen skog;
  • det er glise i benkeradene
Artikkelside

planting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • planting av tre;
    • planting av skog
  2. det å plassere noko eller nokon ein stad i løynd for å skade eller avsløre;
    Døme
    • planting av bevis
Artikkelside

bruksskog

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skog som ein høgg i;
til skilnad frå verneskog
Artikkelside

brenneved

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

trevyrke til brensel
Døme
  • ha brenneved frå eigen skog
Artikkelside

rakvaksen

adjektiv

Opphav

av rak (3

Tyding og bruk

som har vakse rakt
Døme
  • ein rakvaksen mann;
  • rakvaksen skog
Artikkelside

plante 2

planta

verb

Opphav

norrønt planta, gjennom lågtysk; frå latin plantare

Tyding og bruk

  1. setje ei plante med røtene i jord
    Døme
    • plante eit epletre;
    • dei plantar roser i bedet
  2. byggje opp eit område ved å setje ei stor mengd planter i jorda
    Døme
    • plante skog;
    • dei planta ein vinhage
  3. plassere noko fast og støtt
    Døme
    • plante neven i bordet;
    • han plantar begge beina i golvet;
    • Roald Amundsen planta det norske flagget på Sørpolen
  4. i løynd plassere noko eller nokon ein stad for å skade eller avsløre
    Døme
    • plante ein spion hos fienden;
    • det vart planta rykte om familien

Faste uttrykk

  • plante ut
    flytte planter frå veksthus eller vekstbenk til varig veksestad
Artikkelside
Side 1 av 15