Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 347 oppslagsord

dansk 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av dansk (2

Tyding og bruk

språk i den austnordiske språkfamilien hovudsakleg brukt i Danmark
Døme
  • setje om til dansk;
  • snakke dansk
  • brukt i nøytrum:
    • snakke eit godt dansk
Artikkelside

dansk 2

adjektiv

Opphav

norrønt danskr

Tyding og bruk

som gjeld Danmark og danskar (1
Døme
  • det danske språket;
  • vere dansk;
  • ete dansk rugbrød
Artikkelside

danske 2

danska

verb

Opphav

av dansk (2

Tyding og bruk

tale (meir likt) dansk eller bokmål;
Artikkelside

ruge 2

ruga

verb

Opphav

frå dansk

Tyding og bruk

  1. liggje på egg;
    Døme
    • ruge på egga
  2. liggje trykkjande over noko
    Døme
    • tunge skyer ruga over åsen
  3. Døme
    • ruge over pengane sine;
    • ruge på ein løyndom

Faste uttrykk

  • ruge ut
    • klekkje (1)
      • ruge ut kyllingar
    • pønske ut
      • ruge ut ein listig plan
Artikkelside

ruse 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom dansk; frå lågtysk, opphavleg truleg keltisk

Tyding og bruk

fiskereiskap forma som ein utspila pose med trektforma opning;
jamfør teine (1)
Artikkelside

rempling

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør eldre dansk rempling ‘kalv, halvvaksen gut’

Tyding og bruk

  1. ungt dyr av storfe, særleg ung okse (i alderen eitt til tre år)
  2. i overført tyding: unggut
Artikkelside

grukk

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå dansk; først teke i bruk av forfattaren Piet Hein

Tyding og bruk

kort dikt med satirisk eller humoristisk innhald
Artikkelside

reiar

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom dansk reder; frå lågtysk eller nederlandsk

Tyding og bruk

person som utstyrer (og eig) skip og driv skipsfart;
Artikkelside

hell

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå dansk, jamfør norrønt heill ‘varsel, lykke’; samanheng med heil (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • må hell og lykke følgje deg!
    • ha hellet med seg;
    • han prøvde seg med hell i forretningslivet;
    • prøve seg på noko utan hell
  2. Døme
    • det var eit hell at ho ikkje vart med i ulykkesbilen

Faste uttrykk

  • hell i uhell
    heldig hending eller omstende som dempar verknaden av ei ugunstig hending
    • det var eit hell i uhellet at alle var ute da huset rasa saman
  • til alt hell
    heldigvis
    • til alt hell kom dei uskadde frå ulykka
Artikkelside

gidde 2

gidda

verb

Uttale

gidˋde; jidˋde

Opphav

jamfør dansk gide og norrønt geta ‘få’; same opphav som gjete (2

Tyding og bruk

vilje umake seg til;
Døme
  • eg gidd ikkje gjere det;
  • eg gidd ikkje å gjere det;
  • at du gidd!
Artikkelside
Side 1 av 35