Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
46 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

varsam

adjektiv

Betydning og bruk

Artikkelside

Nynorskordboka 45 oppslagsord

varsam

adjektiv

Opphav

av var (3

Tyding og bruk

Døme
  • ein varsam mann;
  • vere varsam med elden;
  • gjere ei varsam retting i manuskriptet
  • brukt som adverb:
    • handsame noko varsamt;
    • gå varsamt fram

Faste uttrykk

  • fare varsamt med
    handsame forsiktig
    • vi må fare varsamt med naturen
Artikkelside

famlande

adjektiv

Opphav

presens partisipp av famle

Tyding og bruk

Døme
  • famlande freistnader;
  • gå med famlande steg mot døra
Artikkelside

skånsam

adjektiv

Opphav

av skåne

Tyding og bruk

omsynsfull, varsam
Døme
  • fortelje om ulykka på ein skånsam måte
Artikkelside

nennsam

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • gjere noko med nennsam hand
  • brukt som adverb:
    • figuren vart nennsamt plassert på hylla
Artikkelside

mild

adjektiv

Opphav

norrønt mildr

Tyding og bruk

  1. som ikkje er skarp eller sterk i smak, lukt eller oppleving;
    behageleg;
    Døme
    • suppa er mild og rund i smaken;
    • ei såpe med mild lukt;
    • eit mildt vaskemiddel;
    • eit mildt lys
  2. med moderat kraft eller intensitet;
    Døme
    • symptoma var milde;
    • tablettane gjev berre milde biverknader
    • brukt som adverb
      • dette var overraskande, for å seie det mildt;
      • du ser mildt sagt trøytt ut
  3. godlynt, venleg, varsam
    Døme
    • vere mild i blikket;
    • han snakka med mild stemme
  4. skånsam, overberande, ikkje streng
    Døme
    • ein mild dom;
    • ho styrte med mild, men bestemt hand
  5. om vêr, klima: som ikkje er kaldt, men heller ikkje særleg varmt
    Døme
    • mildt vêr;
    • ein mild vind
  6. brukt i utrop
    Døme
    • du milde himmel!
    • milde moses!
    • milde måne!
  7. gjevmild, rundhanda, raus (2, 1)
    Døme
    • donasjon frå ei mild stifting

Faste uttrykk

  • milde gåver
    rause gåver (til velgjerdsføremål)
    • vere avhengig av milde gåver frå private
Artikkelside

sparsam

adjektiv

Opphav

av spare

Tyding og bruk

  1. som er varsam med å bruke av noko;
    Døme
    • ein sparsam fyr;
    • vere sparsam med noko
  2. avgrensa, knapp
    Døme
    • få sparsame opplysningar;
    • det er sparsamt med skogsbær i år
Artikkelside

passig

adjektiv

Opphav

av passe (4

Tyding og bruk

Artikkelside

rope ulv

Tyding og bruk

slå alarm;
Sjå: ulv
Døme
  • eg ser ingen grunn til å rope ulv;
  • ein skal vere varsam med å rope ulv, ulv i utide
Artikkelside

ulv 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ulfr

Tyding og bruk

rovdyr i hundefamilien med gråkvit eller gråbrun pels;
Canis lupus
Døme
  • få auge på ein ulv;
  • ulven jaktar på hjort;
  • høyre hyl frå ulv;
  • norsk ulv

Faste uttrykk

  • den store, stygge ulven
    det største problemet
    • få nokon til å sjå ut som den store, stygge ulven;
    • dårleg økonomistyring er den store, stygge ulven for mange musikarar
  • einsam ulv
    person som held seg for seg sjølv
  • kaste til ulvane
    setje i ein krevjande situasjon eller møte ein vanskeleg motstandar
    • ungjenta vart kasta til ulvane allereie i sesongpremieren
  • rope ulv
    slå alarm
    • eg ser ingen grunn til å rope ulv;
    • ein skal vere varsam med å rope ulv, ulv i utide
  • svolten som ein ulv
    veldig svolten
  • tute med dei ulvane ein er i lag med
    gjere som dei ein er i lag med
  • ulv i fåreklede
    uærleg person som prøver å spele harmlaus
    • av og til er storebroren min ein ulv i fåreklede
Artikkelside

generalisere

generalisera

verb

Opphav

frå fransk; av general-

Tyding og bruk

lage allmenne reglar ut frå (få) einskildtilfelle;
slutte frå det einskilde til det allmenne;
Døme
  • ver varsam med å generalisere
Artikkelside