Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
387 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

Nynorskordboka 385 oppslagsord

overspele

overspela

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

spele med for sterke verkemiddel;
Døme
  • skodespelaren overspela rolla som gammal kone
Artikkelside

patrisiar

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av pater ‘far’

Tyding og bruk

  1. medlem av overklassa i det gamle Roma;
    motsett plebeiar
  2. medlem av gammal, fornem overklassefamilie (i ein by)
Artikkelside

patrisiarfamilie

substantiv hankjønn

Opphav

av patrisiar

Tyding og bruk

gammal, fornem overklassefamilie (i ein by)
Artikkelside

patriark

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk patriarkhes ‘stamfar’, av patria ‘slekt’ og arkhein ‘herske’

Tyding og bruk

  1. stamfar, i Bibelen brukt om stamfedrene til jødefolket
    Døme
    • patriarkane Abraham, Isak og Jakob
  2. overhovud i den ortodokse kyrkja;
    ærestittel for katolsk biskop av høg rang
    Døme
    • patriarken av Konstantinopel;
    • patriarken i Moskva
  3. ærverdig og myndig gammal mann (som blir oppfatta som overhovud i familien eller slekta)
Artikkelside

oldis

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -is

Tyding og bruk

gammal person;
Døme
  • ein gjeng oldisar på tur
Artikkelside

olding

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt ǫldungr ‘gjæv mann’

Tyding og bruk

svært gammal mann;
Døme
  • ein grå olding
Artikkelside

offerstad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stad der ein ber fram offer (1)
Døme
  • ein gammal samisk offerstad
Artikkelside

old-

prefiks

Opphav

truleg av lågtysk olt ‘gammal’, jamfør engelsk old; samanheng med norrønt ǫld ‘tidsalder’, alder og ale

Tyding og bruk

som stammar frå eller gjeld svært gammal tid;
i ord som oldfunn og oldtid
Artikkelside

paladin

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom italiensk eller fransk; frå latin palatinus ‘embetsmann ved hoffet’

Tyding og bruk

  1. i gammal fransk heltedikting: kvar av dei tolv riddarane i følgjet til Karl den store;
    helt (1) som kjemper mot urett
  2. ukritisk tilhengjar;
    følgjesvein, våpendragar (1)
Artikkelside

overtru

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. tru på overnaturlege makter i strid med den rådande religiøse og vitskaplege meininga
    Døme
    • kjempe mot gammal overtru
  2. altfor stor tillit;
    blind, naiv tru
    Døme
    • ha overtru på kva ein kan få gjort for pengar
Artikkelside
Side 4 av 39