Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
41 treff

Bokmålsordboka 3 oppslagsord

Nynorskordboka 38 oppslagsord

skrulok, skrulokk

substantiv inkjekjønn

Opphav

av skru (2

Tyding og bruk

lok med skrugjenge
Artikkelside

panser

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt panzar(i), panzer, gjennom lågtysk og, italiensk; frå latin pantex ‘buk’

Tyding og bruk

  1. hærkledning, rustning (av metall eller med metallskoning)
  2. verneplater av metall (på stridsvogner, kampfly, krigsskip, dører til bankkvelv m.m.)
    Døme
    • stålpanser
    • i overført tyding:
      • ispanser;
      • stengje seg inne i eit panser
  3. lok over frontrommet (i regelen motorrommet) i ein bil
  4. horn- eller beinskjold hos visse dyr

Faste uttrykk

  • i panser og plate
    (om riddar) i full rustning
Artikkelside

dåse 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

lita øskje med lok;
boks
Døme
  • ein dåse med tablettar
Artikkelside

dyll

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

dylle 1

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør færøysk dylla ‘bytte, mjølkespann’; samanheng med dall (1

Tyding og bruk

lagga trekjerald med lok og hank;
Artikkelside

deksel

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk; av dekkje

Tyding og bruk

verjande lok (2 eller hette (2);
noko som dekkjer opninga til ein gjenstand
Døme
  • dekselet på maskina;
  • ein stikkontakt med deksel
Artikkelside

børse 2, bøsse

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt byssa ‘dåse’, gjennom lågtysk busse; opphavleg frå gresk pyxis ‘(dåse av) buksbom’

Tyding og bruk

liten behaldar med gjennomhola lok eller spalteopning
Døme
  • ei børse til salt og pepar;
  • putte pengar på børsa
Artikkelside

boks 1

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk box

Tyding og bruk

  1. større eller mindre øskje eller behaldar, ofte sylindrisk og hermetisk lukka
    Døme
    • ein boks fiskebollar;
    • leggje lok på boksen
  2. kvart av mange små, nummererte rom i bankkvelv eller på postkontor
  3. lite rom eller avlukke

Faste uttrykk

  • musikk på boks
    innspela musikk;
    til skilnad frå levande musikk
  • tenkje ut av boksen
    tenkje annleis;
    vere open for andre alternativ
  • tenkje utanfor boksen
    tenkje utradisjonelt
  • vere i boks
    vere sikra;
    ha gått i orden
    • avtala er i boks
Artikkelside

ambar

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå latin ‘krukke’; same opphav som amfora

Tyding og bruk

lagga (og utsmykka) kjerald i tre, som oftast med lok og to handtak;
Artikkelside
Side 4 av 4