Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
62 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 62 oppslagsord

vekke 3, vekkje 2

vekka, vekkja

verb

Opphav

av vok

Tyding og bruk

hogge hol på is eller råk i is
Artikkelside

vekke 4, vekkje 3

vekka, vekkja

verb

Opphav

norrønt vekja, av vake (2; jamfør vakt (2

Tyding og bruk

  1. få til å vakne
    Døme
    • vekk meg tidleg;
    • vekke opp heile huset;
    • vekke nokon opp att frå dei døde
  2. i overført tyding: få til å tenkje seg om;
    friske, kveikje opp
    Døme
    • vekke folk til ettertanke;
    • vekke ungdomen for målsaka;
    • vekke til live gamle skikkar
  3. vere årsak til, skape
    Døme
    • vekke interesse, oppsikt, strid
  4. få til å renne
    Døme
    • vekke blod – rispe, skjere seg til blods
Artikkelside

vekkje 1

substantiv hokjønn

Opphav

av vekkje (3

Tyding og bruk

(messing)bjølle
Artikkelside

oppsikt

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå tysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • halde oppsikt med den mistenkte;
    • vere under oppsikt
  2. Døme
    • vekkje oppsikt
Artikkelside

opprøre

opprøra

verb

Tyding og bruk

  1. få til å protestere;
    Døme
    • dette opprører meg veldig
  2. vekkje moralsk harme eller avsky
    Døme
    • slik framferd opprører dei fleste
    • brukt som adjektiv:
      • ei opprørande forteljing;
      • vere opprørt over urettferd
Artikkelside

merksemd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å vere merksam;
    Døme
    • oppgåva set krav til orienteringsevne og merksemd
  2. Døme
    • vekkje merksemd
Artikkelside

ostentativ

adjektiv

Opphav

frå latin , av ostentare ‘stille til skue, skryte’

Tyding og bruk

som er meint å vekkje oppsikt;
Artikkelside

hus

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hús

Tyding og bruk

  1. bygning (med tak og vegger) brukt til bu- eller tilhaldsstad for menneske og dyr, til lagringsstad og liknande
    Døme
    • byggje hus;
    • ha både hus og hytte;
    • eit hus med tre etasjar;
    • setje opp nye hus på garden
  2. Døme
    • ha hus og heim;
    • vere herre i eige hus;
    • kona i huset;
    • stelle i huset
  3. personar som bur i eit hus;
    husstand, huslyd, familie
    Døme
    • vekkje heile huset;
    • ein ven av huset
  4. kongeleg eller adeleg familie eller slekt
    Døme
    • huset Habsburg styrte Austerrike-Ungarn
  5. del av nasjonalforsamling i visse land
  6. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som tener som overbygning
  7. brukt som etterledd i samansetningar som nemner større forretningstiltak
  8. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein type behaldar eller hylster
  9. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som vernar
  10. i spel: kombinasjon av tre kort av éin talverdi og to kort med anna verdi i kortspel;
    kombinasjon av tre terningar med same tal uage og to terningar med same tal auge i yatzy

Faste uttrykk

  • fullt hus
    • sal, rom eller liknande med alle plassar opptekne
      • artisten samla fullt hus kvar kveld
    • i poker: tre kort med same talverdi i kombinasjon med eit par kort med anna verdi
    • beste moglege resultat
      • skiskyttaren skaut fullt hus i siste runde
  • gå hus forbi
    ikkje bli lagd merke til, ikkje bli oppfatta
    • humoristiske poeng går publikum hus forbi;
    • mykje av det som vart sagt, gjekk hus forbi
  • gå mann av huse
    gå ut alle som ein (for å vere med på noko)
  • halde ope hus
    ta imot gjester utan særskild innbeding
  • hus under kvar busk
    tilhaldsstad kor som helst
  • i hus
    under tak;
    innandørs
    • få avlinga i hus;
    • kome i hus før uvêret bryt laus
  • ikkje til å vere i hus med
    umogleg å bu saman med
  • på huset
    • på arbeidsplassen;
      internt
      • vi jobbar med idéutvikling her på huset
    • som blir betalt av ein restaurant eller liknande
      • denne ølflaska er på huset
Artikkelside

oppvekking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å vekkje opp noko eller nokon eller bli vekt opp
Døme
  • ei religiøs oppvekking;
  • eg håpar det er ei oppvekking for folk
Artikkelside

mistenkjeleggjere, mistenkeleggjere

mistenkjeleggjera, mistenkeleggjera

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

vekkje mistanke mot
Døme
  • mistenkjeleggjere politiske motstandarar
Artikkelside
Side 1 av 7