Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
29 treff

Bokmålsordboka 3 oppslagsord

regne 1

verb

Opphav

norrønt regna

Betydning og bruk

  1. falle som regn
    Eksempel
    • det regnet og blåste
  2. i overført betydning:
    Eksempel
    • det regnet med lovord;
    • når det regner på presten, drypper det på klokkeren – når en (høytstående) person oppnår fordel eller ære, faller det også noe på dem som står nær (eller under)
Artikkelside

regne 2

verb

Opphav

norrønt reikna; fra lavtysk

Betydning og bruk

  1. Eksempel
    • regne med – ta med, ta hensyn til;
    • regne opp;
    • regne til ti
  2. utføre talloperasjoner
    Eksempel
    • regne ut noe
  3. Eksempel
    • hun regnes for å være spesialist på området;
    • bli regnet blant de fremste

Faste uttrykk

  • regne i hodet
    regne uten nedskrevne tall
  • regne med
    gå ut fra; ta med, ta hensyn til
  • rundt regnet
    anslagsvis
Artikkelside

regn

substantiv intetkjønn

Opphav

norrønt regn

Betydning og bruk

  1. nedbør i form av vanndråper
    Eksempel
    • regnet silte ned
  2. noe som strømmer, faller ned i store mengder
    Eksempel
    • et regn av gnister;
    • kuleregn
Artikkelside

Nynorskordboka 26 oppslagsord

regne

regna

verb

Opphav

norrønt regna

Tyding og bruk

  1. falle som regn
    Døme
    • det regna og bles
  2. falle ned gjennom lufta;
    drysje i store mengder
    Døme
    • frøull regna ut over markene;
    • frå rike himlar regna det gåver i ditt fang
Artikkelside

regn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt regn

Tyding og bruk

  1. nedbør i form av vassdropar
    Døme
    • ausregn;
    • duskregn;
    • stridregn;
    • vårregn;
    • regnet hølja, sila ned
  2. noko som strøymer, fell ned i stor mengd
    Døme
    • kuleregn;
    • eit regn av gneistar
Artikkelside

nyleg

adjektiv

Opphav

norrønt nýliga

Tyding og bruk

  1. som hende for kort tid sidan
    Døme
    • det nylege valet i landet
  2. brukt som adverb: for kort tid sidan;
    Døme
    • ei nyleg utkomen bok;
    • det har nyleg regna

Faste uttrykk

  • for nyleg
    for kort tid sidan
    • for nyleg var eg i Trondheim
Artikkelside

mest

adjektiv

Opphav

norrønt mestr

Tyding og bruk

  1. størst i mengd, vidd og så vidare
    Døme
    • Ole har mest pengar av dei;
    • det er Oslo som har mest folk
  2. brukt som adverb: i størst mon, i høgast grad, framfor alt
    Døme
    • likne mest på far sin
  3. oftast, som regel, vesentleg
    Døme
    • halde seg mest heime
  4. brukt til å lage superlativ (1 av somme adjektiv
    Døme
    • mest kjend;
    • mest krevjande;
    • mest sannsynleg
  5. brukt som adverb, trykklett: nær på, ikkje langt frå, nesten, mesta
    Døme
    • mest alle;
    • mest vaksen;
    • mest alltid;
    • det regna mest kvar dag;
    • det kan eg mest ikkje tru;
    • det var mest så han fraus

Faste uttrykk

  • for det meste
    i dei fleste tilfelle;
    vanlegvis
    • bruene er for det meste av betong
  • i meste laget
    vel mykje
Artikkelside

oljehyre

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Opphav

jamfør hyre (3

Tyding og bruk

sett av oljeklede
Døme
  • det regna slik at eg måtte ha på meg full oljehyre
Artikkelside

opphald

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt upphald

Tyding og bruk

  1. det å vere eller halde til på ein stad
    Døme
    • eit opphald på tre veker i utlandet
  2. Døme
    • dei har ikkje lovleg opphald i landet
  3. det å halde ved lag;
    Døme
    • alt som trengst til opphald for livet
  4. avbrot, stans, stogg
    Døme
    • det regna utan opphald;
    • dei arbeidde med saka kvar veke, berre med eit lite opphald i ferien
  5. vêr utan nedbør;
    Døme
    • i dag er det opphald
Artikkelside

nuske

nuska

verb

Opphav

samanheng med nos; nose og nusle

Tyding og bruk

  1. særleg om dyr: leite, snuse, kike
    Døme
    • nuske etter noko å ete
  2. samle, plukke
    Døme
    • nuske i hop pengar
  3. gå, arbeide smått, gje seg god tid, pusle
    Døme
    • nuske med noko;
    • nuske og arbeide;
    • det nuska og regna
  4. ete smått
    Døme
    • nuske i seg

Faste uttrykk

  • nuske framover
    rusle
Artikkelside

måte 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt máti; av lågtysk mate ‘mål’

Tyding og bruk

  1. vis (1 som noko føregår på;
    Døme
    • prøve seg fram på alle måtar;
    • gjere noko på sin eigen måte;
    • eit skikkeleg menneske på alle måtar;
    • dette er hans måte å vere på;
    • det finst ingen annan måte
  2. høveleg mengd eller grad;
    måtehold
    Døme
    • drikke med måte

Faste uttrykk

  • etter måten
    forholdsvis
    • dei oppnådde eit etter måten dårleg resultat;
    • det regna etter måten kraftig
  • i alle måtar
    på alle vis
    • ein staut kar i alle måtar
  • i like måte
    brukt som svar på helsing
  • i så måte
    når det gjeld dette
    • i så måte er ikkje du stort betre
  • mål og måte
    måtehald
    • alt med mål og måte;
    • han snakkar utan mål og måte
  • passe måten
    ikkje overdrive
    • han visste ikkje å passe måten under måltidet
  • på ein måte
    i ei viss meining, på sett og vis, til ei viss grad
    • det er synd i dei på ein måte
  • på ingen måte
    slett ikkje
  • vere måte på
    vere innanfor rimelege grenser
    • det får da vere måte på!
    • det er ikkje måte på kor dei klagar
Artikkelside

månadsvis

adverb

Tyding og bruk

  1. i fleire månader
    Døme
    • bli liggjande på sjukhus i månadsvis
  2. brukt som adjektiv: månadleg
    Døme
    • månadsvise ratar
  3. brukt som substantiv: tidsrom over fleire månader
    Døme
    • det har regna i månadsvis
Artikkelside

så snart 1, so snart 1

subjunksjon

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer like etter noko anna;
straks (2, like etter at
Døme
  • ho sovna så snart ho la hovudet på puta;
  • så snart det ikkje regna, løp dei ut
Artikkelside
Side 1 av 3