Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
12 treff
Bokmålsordboka
3
oppslagsord
gagne
verb
Vis bøyning
Opphav
norrønt
gagna
Betydning og bruk
være til
gagn
;
nytte, hjelpe
Eksempel
det
gagner
ikke saken
Artikkelside
nytte
2
II
verb
Vis bøyning
Opphav
jamfør
norrønt
nýta
,
lavtysk
nutten
;
jamfør
nytte
(
1
I)
Betydning og bruk
dra fordel av
;
bruke,
utnytte
(1)
Eksempel
nytte
tiden godt
;
nytte
høvet til å gjøre noe
hjelpe
,
gagne
Eksempel
det
nytter
ikke å nekte
;
hva kan det
nytte
?
Faste uttrykk
nytte seg av
benytte seg av
;
bruke
Artikkelside
hjelpe
verb
Vis bøyning
Opphav
norrønt
hjalpa
Betydning og bruk
yte hjelp, berge, redde
Eksempel
de
hjelper
hverandre
;
hjelpe
til med gårdsarbeidet
;
hjelpe
folk i havsnød
;
hjelpe
en av med frakken
;
hjelpe
en ut av bilen
;
hjelpe
en med et lån
;
hjelpe
en gammel venn
brukt i utrop
Eksempel
hjelpe
og trøste oss!
jeg er
hjelpe
meg helt blakk
ha virkning, nytte, gagne, forslå
Eksempel
det
hjelper
ikke hva du sier
;
hva
hjelper
det med lønnspålegg når prisene går opp tilsvarende?
en medisin som
hjelper
mot forkjølelse
Faste uttrykk
det får ikke hjelpe
det får være det samme
en hjelpende hånd
hjelp, støtte
;
håndsrekning
rekke en hjelpende hånd til kamerater i nød
;
mange trengte en hjelpende hånd
hjelpe fram
fremme
hjelpe på
gjøre monn
det hjelper godt på
hjelpe seg med
ta i bruk
;
greie seg med
hjelpe seg som best en kan
greie seg så godt en kan med de midler man har
hjelpes at
hjelpe hverandre
ikke kunne hjelpe for
ikke rå for, kunne hindre
jeg kan ikke hjelpe for det
kunne hjelpe seg selv
klare seg uten hjelp fra andre
være godt hjulpen
ha nok
;
greie seg godt
være hjulpen med
være tjent med
Artikkelside
Nynorskordboka
9
oppslagsord
gagne
gagna
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
gagna
Tyding og bruk
vere nyttig
;
nytte, hjelpe
Døme
dette gagnar deg ikkje mykje
;
gagne saka
Artikkelside
prosit
,
prositt
interjeksjon
Opphav
av
latin
prodesse
‘må det gagne’
Tyding og bruk
utrop til ein som nys
Artikkelside
nytte
2
II
nytta
verb
Vis bøying
Opphav
jamfør
norrønt
nýta
,
lågtysk
nutten
;
jamfør
nytte
(
1
I)
Tyding og bruk
gjere bruk av
;
dra fordel av, bruke
Døme
nytte tida godt
;
nytte høvet
;
nytte noko opp att
vere til hjelp
;
hjelpe,
gagne
Døme
det nyttar ikkje å nekte
;
kva kan det nytte?
Faste uttrykk
nytte seg av
hjelpe seg med
;
bruke
nytte ut
gjere full bruk av
;
utnytte
Artikkelside
hjelpe
hjelpa
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
hjalpa
Tyding og bruk
yte hjelp (til)
;
berge
(1)
;
verke med, arbeide til beste for, stø
Døme
hjelpe ein med noko
;
hjelpe ein i naud
;
hjelpe ein gammal ven
;
hjelpe til i onna
;
hjelpe til med noko
;
hjelpe ein med eit lån
;
hjelpe kvarandre
brukt i utrop
Døme
hjelpe meg!
hjelpe og trøyste!
ha verknad, gagne, nytte, forslå
Døme
mosjon hjelper mot gikt
;
det hjelper ikkje kva du seier
Faste uttrykk
det får ikkje hjelpe
det kan vere det same
det får ikkje hjelpe om det gjer vondt
ei hjelpande hand
hjelp, støtte
;
handsrekking
ho gav meg ei hjelpande hand
;
flyktningane fekk ei hjelpande hand
hjelpast åt
hjelpe kvarandre
hjelpe fram
fremje
hjelpe på
gjere monn
det hjelper godt på
hjelpe seg med
ta i bruk; greie seg med
hjelpe seg som best ein kan
greie seg så godt ein kan med midla ein har
ikkje kunne hjelpe for
ikkje kunne rå for
;
ikkje kunne hindre
eg kan ikkje hjelpe for det
kunne hjelpe seg sjølv
greie seg utan hjelp frå andre
Artikkelside
tjå
2
II
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
tjá, tjóa
‘hjelpe’
Tyding og bruk
rekke til, mone
;
ha verknad, gagne
Døme
det tjår ikkje noko for han om han driv på aldri så hardt
Artikkelside
tene
1
I
tena
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
þjóna, þéna
Tyding og bruk
ha inntekt, få pengar for utført arbeid
;
med arbeid skaffe seg (inntekt til livsopphald)
;
få, ha som inntekt av stilling, arbeid
Døme
han hadde byrja å tene sjølv
;
tene godt, dårleg
;
tene til livsopphaldet
;
tene sitt (daglege) brød
;
tene gode pengar
;
tene 100 000 kr i året
i
uttrykk
:
tene på prisauken
;
tene på krigen
ha stilling, vere tilsett hos, vere knytt til (som underordna, for løn)
Døme
han hadde tent familien i mange år
vere tilsett for å utføre arbeid (særleg i eit hus
eller
på ein gard)
tene på ein gard
;
tene som hushjelp
verke for, setje kreftene sine inn for
tene eit parti
;
tene ei sak
stille seg
eller
stå til rådvelde for
Døme
tene fedrelandet
tilbe
,
dyrke
(
2
II)
,
ære
(
2
II)
eg og mi ætt, vi vil tene Herren
–
Josva 24,15
Døme
dette tener ikkje henne til ære
kottet får tene som loftsbu
det tener ikkje til noko
hjelpe
,
gagne
Døme
dette tener best dei norske interessene
verke til å nå
eller
oppfylle
tene eit føremål
Faste uttrykk
tene på
ha økonomisk utbyte av, ha økonomisk fordel av, profittere på
tene til
ha som fornuftig føremål, vere godt for
tene til
gjere nytte som, brukast til, fungere som
tene til
verke, hjelpe til å oppnå, skaffe, sikre
vere tent med
ha nytte, fordel, hjelp av
Artikkelside
duge
duga
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
duga
;
samanheng med
dyd
og
dyktig
Tyding og bruk
vere
brukande
,
gagne
;
vere
dugande
(2)
Døme
dette duger ikkje
stort
treet duger ikkje til vyrke
vere flink
eller
sterk nok, vere
før
(
1
I
, 1)
Døme
duge til jobben
greie
(
3
III
, 2)
, kunne
Døme
han dugde ikkje teie lenger
Artikkelside
bjå
verb
Vis bøying
Opphav
truleg av
brå
(
2
II)
Tyding og bruk
duge, bli (til noko), gagne
;
tene til
vere førebod om, varsle
Artikkelside
bate
2
II
bata
verb
kløyvd infinitiv: -a
Vis bøying
Opphav
av
bate
(
1
I)
Tyding og bruk
gagne
,
nytte
(
2
II
, 2)
Døme
ingen av rådene bata
;
godt byte batar begge
ha føremon, gagn (av noko)
Artikkelside