Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

brems 1

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomnorsk brims; samanheng med brumme

Tyding og bruk

humleliknande insekt med larver som snyltar på dyr som til dømes hestar, kyr og reinsdyr
Artikkelside

bremse 1

substantiv hokjønn

brems 2

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk premese, av pramen ‘stogge, trykkje’

Tyding og bruk

  1. innretning til å minke eller stogge farten på eit hjul, ein maskin eller eit køyretøy med
    Døme
    • trø inn bremsa;
    • kvinande bremser;
    • toget sette på bremsene;
    • blokkeringsfrie bremser
  2. i overført tyding: noko som seinkar eller stoggar ei utvikling eller ein aktivitet
    Døme
    • skremsla vart ei effektiv bremse for debatten;
    • leiinga har vore ei bremse for samarbeidet
  3. reiskap med eit band til å stramme kring overleppa på ustyrlege hestar
Artikkelside

brems 3

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • gjere ein brå brems
Artikkelside

bremse 2

bremsa

verb

Tyding og bruk

  1. minke eller stogge farten;
    Døme
    • sjåføren bremsa for ein fotgjengar;
    • lære ungane å bremse med skia
  2. i overført tyding: dempe;
    halde att
    Døme
    • bremse nedgangen i økonomien;
    • bremse fråflyttinga
    • brukt som adjektiv:
      • tiltaka hadde ein bremsande verknad
  3. roe ned hest ved å bruke bremse (1, 3)

Faste uttrykk

  • bremse ned
    setje ned farten (ved å bruke bremse)
    • han greidde ikkje å bremse ned i tide
  • bremse opp
    stogge heilt eller setje farten kraftig ned (ved å bruke bremse)
    • ho bremsa opp og sette frå seg sykkelen;
    • epidemien er i ferd med å bremse opp
Artikkelside

kubrems

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør brems (1

Tyding og bruk

insekt som legg egg i huda på storfe;
Artikkelside

bråbrems

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brå og plutseleg brems (3
Døme
  • tunge gjenstandar fer framover ved kollisjon eller bråbrems
Artikkelside

felgbremse

substantiv hokjønn

felgbrems

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brems på sykkel som bremsar mot felgen;
til skilnad frå navbremse
Artikkelside

vere 2

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med vorte

Tyding og bruk

  1. åme av brems (1
  2. knort i huda av vere (2, 1)
Artikkelside

brekk 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av engelsk brake ‘brems’

Tyding og bruk

handbrems på motorkøyretøy;
Døme
  • køyre med brekket på
Artikkelside