Avansert søk

9 treff

Bokmålsordboka 5 oppslagsord

-ende 3

adverb

Opphav

norrønt -andi, -endi (-indi, -yndi)

Betydning og bruk

etterledd brukt til å lage forsterkende adverb;

-ende 2

adjektiv

Opphav

norrønt -andi

Betydning og bruk

  1. etterledd brukt til å lage presens partisipp og adjektiv av verb;
  2. etterledd brukt til å lage ordenstall av en del grunntall;

ånde 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt andi m; jamfør ånd

Betydning og bruk

  1. det å puste, pust
  2. luft som pustes ut
    Eksempel
    • ha god, dårlig ånde

Faste uttrykk

  • holde i ånde
    holde (noen) i en spent og aktpågivende tilstand

andinsk

adjektiv

Uttale

andiˊnsk

Betydning og bruk

som gjelder Andesfjellene

ande 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt andi

Betydning og bruk

ånde (1, åndedrett

Nynorskordboka 4 oppslagsord

andinsk

adjektiv

Uttale

andiˊnsk

Tyding og bruk

som gjeld Andesfjella

ande 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt andi

Tyding og bruk

  1. luft som ein andar ut og inn;
    Døme
    • frisk, dårleg, vond ande;
    • dra anden;
    • sjå sin eigen ande i kaldt vêr;
    • ta anden frå ein
  2. det å ande (2, 1), puste
    Døme
    • ha tung ande
  3. lint og veikt luftdrag
    Døme
    • ein ande av vind over tunet
  4. i religiøst mål: guddomleg kraft, særleg om den tredje personen i guddomen;
    jamfør ånd
    Døme
    • Den heilage ande

Faste uttrykk

  • gje opp anden
    døy
    • den gamle karen gav opp anden til slutt
  • halde i ande
    halde (nokon) i ein merksam eller spent tilstand
    • media held politikarane i ande

-ande 2

adverb

Opphav

norrønt -andi, -endi (eller -indi, -yndi) presens partisipp og nominalsuffiks

Tyding og bruk

suffiks brukt til å lage adverb med samanliknande og forsterkande tyding av adjektiv eller substantiv;
til dømes i bekande og fælande

-ande 1

adjektiv

Opphav

norrønt -andi

Tyding og bruk

  1. suffiks som lagar presens partisipp når ho blir lagd til stamma av eit verb;
    til dømes drikkande og seglande
  2. suffiks i ein del rekkjetal;
    til dømes i sjuande, trettande og trettiande