Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
14 treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

ugyldig

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er gyldig;
Døme
  • pengesetelen er ugyldig;
  • oppseiinga er kjend ugyldig
Artikkelside

daud, død 2

adjektiv

Opphav

norrønt dauðr

Tyding og bruk

  1. ikkje lenger i live, avliden (1)
    Døme
    • ho er død no;
    • død eller levande;
    • bli erklært død;
    • ein daud fisk;
    • daude fluger i vinduskarmen;
    • daude planter
    • brukt som substantiv:
      • følgje den døde til grava;
      • stå opp frå dei døde
  2. som framstår livlaus
    Døme
    • bleike og daude augo;
    • snakke med ei daud røyst
  3. som har lite ferdsel, liv eller verksemd;
    Døme
    • staden verkar daud;
    • her er det heilt daudt
  4. som ikkje blir brukt meir;
    Døme
    • latin er eit daudt språk;
    • denne tradisjonen har vore daud lenge
  5. som ikkje fungerer meir;
    Døme
    • motoren er daud;
    • telefonen min er heilt daud
  6. som ikkje er relevant eller aktuell lenger
    Døme
    • bluesen er ikkje daud;
    • saka er heilt daud
  7. som kjennest slapp;
    Døme
    • daud i kroppen;
    • ein daud fot
  8. i ro;
    Døme
    • sjøen låg daud og still;
    • det er daudt i vêret;
    • ballen låg daud;
    • eit daudt publikum
  9. som er ugyldig;
    som ikkje tel (med)
    Døme
    • eit daudt kast;
    • eit daudt hopp

Faste uttrykk

  • daud og gravlagd
    • avliden og lagd i jorda
      • keisaren er død og gravlagd for fleire hundre år sidan
    • i overført tyding: avslutta og gløymd (2
      • stykket er ikkje daudt og gravlagt heilt enno
  • daud som ei sild
    heilt livlaus;
    steindaud
    • liggje daud som ei sild
  • daudt løp
    uavgjort resultat (i konkurranse, kamp eller strid)
    • det var daudt løp mellom konkurrentane
  • daudt prosjekt
    noko som er nyttelaust, fåfengd (2;
    fånytte
    • å klippe blautt gras er eit daudt prosjekt
Artikkelside

ugilde

ugilda

verb

Tyding og bruk

gjere ugyldig;
jamfør ugild (2)
Døme
  • ugilde ein dom
Artikkelside

ugild

adjektiv

Opphav

jamfør gild

Tyding og bruk

  1. lite triveleg;
    lei, vond
    Døme
    • det var så ugildt der;
    • gjere berre ugildt
  2. som ikkje gjeld;
    ikkje rettskraftig;
    Døme
    • ei ugild avtale;
    • ei ugild avgjerd
  3. som ikkje kan vere med og avgjere ei sak fordi ein har personleg interesse eller tilknyting;
    Døme
    • dommaren er ugild i denne saka
  4. om norrøne forhold: som det ikkje skal betalast drapsbot for
Artikkelside

underkjenne

underkjenna

verb

Tyding og bruk

  1. kjenne ugyldig
    Døme
    • underkjenne vedtaket
  2. verdsetje for lågt;
    Døme
    • ein skal ikkje underkjenne innsatsen hans
Artikkelside

kassere 2

kassera

verb

Opphav

av fransk casser ‘knuse’

Tyding og bruk

  1. kaste bort noko som ubrukeleg;
    Døme
    • kassere eit parti kjøt;
    • dei kasserte planane om sommarferie
    • brukt som adjektiv
      • containeren var full av kasserte møblar
  2. gjere ugyldig (med påskrift, overstryking eller liknande);
Artikkelside

nullitet

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. uviktig person, inkjevetta
  2. i jus: ugyldig rettshandel
Artikkelside

inndra, inndrage

inndraga

verb

Tyding og bruk

  1. Døme
    • politiet ville inndra førarkortet
  2. kalle inn og kjenne ugyldig
    Døme
    • inndra løyvet
Artikkelside

forelda

adjektiv

Opphav

av for- (2 og elde (4; jamfør elde (1

Tyding og bruk

  1. for gammal, avleggs;
    Døme
    • forelda synsmåte;
    • 'automobil' er ei forelda nemning for 'bil'
  2. Døme
    • forelda krav
Artikkelside

prekludere

prekludera

verb

Opphav

av latin praecludere ‘stengje, sperre’

Tyding og bruk

gjere eit rettskrav ugyldig
Artikkelside
Side 1 av 2