Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 76 oppslagsord

krins

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med kring (1

Tyding og bruk

  1. ring av personar eller ting;
    sirkelforma bane;
    Døme
    • dei stod i små krinsar på tunet
  2. gruppe personar som høyrer saman ut frå virkefelt, interesser eller liknande;
    Døme
    • i leiande krinsar
  3. administrativt og geografisk område;
    Døme
    • alle dei røysteføre i krinsen
  4. lukka nett eller system;
Artikkelside

krinse

krinsa

verb

Tyding og bruk

  1. røre seg i krins;
    gå i ring;
    Døme
    • fuglen krinsa kring reiret
  2. i overført tyding: stadig vende attende til og vere oppteken av
    Døme
    • tankane krinsa omkring eksamen
Artikkelside

ring 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hringr

Tyding og bruk

  1. smal og tynn sirkelrund ting med hol i midten
    Døme
    • gå med ring på fingeren;
    • ein okse med ring i nasen;
    • pumpe luft i ringane på ein sykkel
  2. sirkelforma linje;
    Døme
    • ring rundt månen varslar snø;
    • glasa set ringar på bordet;
    • danse i ring;
    • gå i ring
  3. podium med tau rundt til boksekamp;
  4. lag, organisasjon
  5. samskipnad av bedrifter som vil kontrollere ein marknad

Faste uttrykk

  • dei olympiske ringane
    symbol for olympiske leikar med fem ringar i ulike fargar som står for venskap mellom dei fem verdsdelane
  • ringen er slutta
    noko er fullført eller ført tilbake til utgangspunktet
  • slå ring om
    verne, beskytte
    • slekt og vener slo ring om han
  • som ringar i vatnet
    om rykte eller nyhende: som fort blir kjent av mange;
    som eld i tørt gras
Artikkelside

tunn

substantiv inkjekjønn

Opphav

av tunne (2

Tyding og bruk

Døme
  • gå i tunn
Artikkelside

brikke

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med brekke (2

Tyding og bruk

  1. lite, flatt stykke;
    lita plate
  2. lita plate eller liten duk til underlag for fat, flasker, glas eller liknande
    Døme
    • setje ølglaset på ei brikke
  3. figur eller liknande til brettspel
  4. bit av puslespel
  5. i overført tyding: noko eller nokon som er ein liten del av noko større
    Døme
    • vere ei brikke i stormaktsspelet
  6. i elektronikk: lita skive av silisium som inneheld ein integrert krins;
    jamfør chip

Faste uttrykk

  • brikkene fell på plass
    samanhengen blir tydeleg;
    det blir ei løysing på den innfløkte situasjonen
Artikkelside

profet

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt prófeti, prófeta; av gresk prophetes ‘forkynnar, sannseiar’

Tyding og bruk

  1. person som står fram som sendebod for ein guddomleg makt
  2. talsperson for nye idear
    Døme
    • vere profet for ein ny livsstil
  3. person som kan spå om komande ting;

Faste uttrykk

  • falsk profet
    person som villeier andre medvite
  • ingen blir profet i sitt eige land
    det er vanskeleg å få heider på heimstaden eller i sin eigen krins
Artikkelside

ingen blir profet i sitt eige land

Tyding og bruk

det er vanskeleg å få heider på heimstaden eller i sin eigen krins;
Sjå: profet
Artikkelside

outsider, utsidar

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk , av outside ‘utanfor’

Tyding og bruk

  1. person som står utanfor;
    person som ikkje høyrer med i ein særskild krins
    Døme
    • eg kjende meg som ein outsider i lokalmiljøet
  2. deltakar som ein ikkje reknar mellom dei fremste kandidatane til å vinne i ein konkurranse
    Døme
    • laget er ein outsider i kampen om EM-gullet
Artikkelside

omkring

preposisjon

Opphav

norrønt umkring(is)

Tyding og bruk

  1. i ein krins utanom;
    kringom, rundt
    Døme
    • sitje omkring eit bord;
    • ta omkring nokon
  2. i samband med
    Døme
    • gjere seg tankar omkring eit emne
  3. utanom
    Døme
    • snakke omkring sjølve problemet
  4. nær ved;
    om lag
    Døme
    • omkring fem meter;
    • omkring 0°;
    • omkring den 20. i kvar månad;
    • omkring 1950
  5. brukt som adverb: rundt (til alle kantar);
    Døme
    • sjå seg omkring;
    • gå omkring i byen;
    • slikt skjer aldri her omkring
Artikkelside

lesarkrins

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

krins (2) av lesarar;
Døme
  • den nye avisa har vunne seg ein stor lesarkrins
Artikkelside
Side 1 av 8