Avansert søk

Nynorskordboka 3 oppslagsord

besett

adjektiv

Uttale

besetˊt

Opphav

etter lågtysk beseten, perfektum partisipp av besitten

Tyding og bruk

vill, galen;
stri (2, vrang
Døme
- han var reint besett
i religiøst mål og i folketrua: forgjord (1)
Døme
- vere besett av vonde makter
ovleg, fæl
Døme
- det var besett til bråk
harmeleg, utgjord
Døme
- det er besett korleis dei fer åt
som forsterkande adverb: overlag (2
Døme
- besett stor

sjuk

adjektiv

Opphav

norrønt sjúkr

Tyding og bruk

som lid av noko;
dårleg (1), klein (1);
motsett frisk (2, 4)
Døme
- bli alvorleg sjuk;
- leggje seg sjuk;
- liggje sjuk;
- den sjuke guten;
- sjuke dyr;
- ei sjuk plante
- brukt som substantiv:
  den sjuke er innlagd på sjukehus;
  ho tek seg av dei sjuke
forpint, besett (1)
Døme
- vere sjuk av heimlengt;
- han er sjuk etter å kome ut på fjorden
abnorm, vanvitig (2)
Døme
- eit sjukt samfunn;
- det er heilt sjukt at nokon vil gjere noko slikt
brukt som forsterkande adverb: umåteleg, kolossal, overlag
Døme
- sjukt bra stemning

djevel

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt djǫfull; gresk diabolos ‘baktalar’

Tyding og bruk

personifikasjon av det vonde;
i bunden form eintal: Guds motstandar, Satan;
jamfør jævel
Døme
- frelse frå døden og Djevelen
brukt i banning
Døme
- djevelen ta!
vond ånd, demon
Døme
- dei trudde han var besett av djevlar
vondt eller listig menneske
Døme
- ho er ein djevel
stakkar
Døme
- ein fattig djevel

Faste uttrykk

djevelens advokat
person som peikar på eller framhevar dei negative sidene ved ei sak eller kjem med innvendingar
gå/fare ein djevel i
få eit plutseleg slemt eller vondskapsfullt innfall;
få ei plutseleg lyst til å gjennomføre noko
det gjekk ein djevel i meg da eg fekk høve til hemn;
det fór ein djevel i laget i andre omgang