Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 70 oppslagsord

fôrlaus, forlaus

adjektiv

Tyding og bruk

Artikkelside

bitast

verb

Opphav

norrønt bítast

Tyding og bruk

  1. bite kvarandre
    Døme
    • hestane beitst så det small i kjeftane
  2. trette med kvarandre;
    slåst

Faste uttrykk

  • når krubba er tom, bitst hestane
    knappe kår valdar strid
Artikkelside

blåst 2

adjektiv

Opphav

av blåse (2

Tyding og bruk

  1. heilt ryddig
    Døme
    • rommet er heilt blåst
  2. heilt utan;
    tom
    Døme
    • sentrum var blåst for folk
  3. utan teikn på tankeverksemd;
    dum
    Døme
    • eg er ikkje heilt blåst
Artikkelside

ørken

substantiv hankjønn

Opphav

dansk, bokmål ørken; av aud

Tyding og bruk

  1. større område, særleg slette- eller høgland, som på grunn av lite eller inkje nedbør har særs avgrensa vegetasjon og dyreliv og er uskikka til bustad for menneske;
    Døme
    • golde, ugjestmilde ørkenar
  2. i overført tyding: tom, innhaldslaus del av tilværet
    Døme
    • ein ørken av vankunne;
    • kjenslelivet hans var ein ørken
Artikkelside

åtefri

adjektiv

Tyding og bruk

om fisk: fri, tom for åte (1, 3)
Artikkelside

yrkelaus, yrkeslaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje har nokon ting å gjere
    • lenge yrkelaus er sjeldan lastelaus
    • kaste bort tida med yrkelause diskusjonar
Artikkelside

vegg

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt veggr; samanheng med vidje

Tyding og bruk

  1. loddrett flate som skil mellom rom;
    loddrett avgrensing av ein bygning utetter
    Døme
    • døra i veggen mellom stova og kjøkkenet;
    • veggene på huset var raudmåla;
    • skodda var tjukk som ein vegg;
    • slikt snakk må ikkje kome utom veggene;
    • renne hovudet mot veggen – møte uovervinnelege hindringar;
    • framlegget er bort i veggene, bort i staur og vegger – meiningslaust;
    • sjå bort i femte veggen – sjå tomt framfor seg
  2. (loddrett) side(flate)
    Døme
    • bukvegg;
    • fjellvegg;
    • sylindervegg

Faste uttrykk

  • møte veggen
    brått gå tom for krefter
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda, framtida
  • setja til veggs
    stogga med overtydande argument
  • vegg i vegg
    ved sida av kvarandre (som grannar)
Artikkelside

vakuum

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin av vacuus ‘tom’

Tyding og bruk

  1. lufttomt rom, rom (i behaldar) med lågt lufttrykk, undertrykk
  2. i overført tyding: tomrom
    Døme
    • vitskapen arbeider ofte i eit vakuum
Artikkelside

vakanse

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin av; latin vacare ‘vere tom, ledig’

Tyding og bruk

det at ei stilling er ledig;
ledig stilling
Artikkelside

uttrykkslaus

adjektiv

Tyding og bruk

utan teikn på kjensle eller engasjement;
utan minespel;
Døme
  • eit uttrykkslaust andlet
Artikkelside
Side 4 av 7