Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10099 oppslagsord

rustbehandle

rustbehandla

verb

Tyding og bruk

føre på eller setje inn med eit stoff som vernar mot rust (2, 1);
Artikkelside

russ 1

substantiv hankjønn

Opphav

truleg frå latin depositurus ‘som skal leggje av (horna)’, av deponere

Tyding og bruk

  1. avgangselev ved vidaregåande skule (som feirar i vårmånadene)
    Døme
    • to glade russ som dansa nedover gata
  2. i bunden form eintal: alle russ i eit kull (i eit område, på ein skule)
    Døme
    • landstreffet for russen
  3. om eldre forhold: avgangselev ved gymnas (1), handelsgymnas eller realskule
  4. om eldre forhold: student i første året etter studenteksamen
Artikkelside

rundvoren

adjektiv

Tyding og bruk

heller rund;
som verkar rund
Døme
  • eit rundvore fjell
Artikkelside

runde 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå fransk; jamfør rund

Tyding og bruk

  1. rørsle i ring;
    ferd som endar attende ved utgangspunktet;
    rundgang, rundtur
    Døme
    • løpe ein runde i skogen;
    • ta ein runde i i lysløypa;
    • ha igjen tre rundar på 5000-meteren;
    • vaktmannen gjekk runden
  2. kvar av fleire omgangar i eit forløp
    Døme
    • eg spanderer ein runde øl;
    • ein boksekamp over ti rundar;
    • spele andre runde i cupen;
    • tinginga går inn i siste runden
Artikkelside

rulleblad

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i militæret: skjema med skrivne opplysningar om ein vernepliktig
  2. opplysningar om straffbare forhold som politi har om ein person;
    vandel, omdøme
    Døme
    • folk med kriminelt rulleblad;
    • ha ei fartsbot på rullebladet;
    • ein organisasjon med eit lurvete rulleblad

Faste uttrykk

  • reint rulleblad
    lytefri vandel
Artikkelside

rufsete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. uflidd, ustelt;
    Døme
    • vere rufsete på håret;
    • rufsete hagar
  2. utan system og orden;
    unøyaktig
    Døme
    • baklengsmål og rufsete forsvarsspel
  3. Døme
    • ferdast i eit rufsete miljø
Artikkelside

rudiment

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av rudis ‘rå, uarbeidd’

Tyding og bruk

  1. uutvikla anlegg til organ eller kroppsdel, ofte ein rest frå eit tidlegare utviklingssteg
  2. rest frå ein tidlegare periode;
    Døme
    • skikken er eit rudiment frå katolsk tid
Artikkelside

rubrikk

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘(raud) lovoverskrift’, av ruber ‘rød’

Tyding og bruk

  1. overskrift over spalte eller liknande;
    spalte eller samling tekstar under sams overskrift, til dømes i avis
    Døme
    • rubrikkar for bustadannonsering;
    • mange stillingar er annonserte under rubrikken ‘deltidsjobb’
  2. felt i skjema
    Døme
    • krysse av i rett rubrikk;
    • eit skjema med rubrikkar for utgifter og inntekter
Artikkelside

rottehol, rottehòl

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. hol som rotter har bol i
  2. i overført tyding: utriveleg stad
    Døme
    • det vesle rotteholet av eit kontor
Artikkelside

russelåt

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

låt (1, 2) som er laga for å bli spela i russetida eit visst år
Artikkelside
Side 3 av 1010