Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 76 oppslagsord

i grus

Tyding og bruk

i ein tilstand av øydelegging;
i ruinar;
Sjå: grus
Døme
  • mange hus vart lagt i grus;
  • heile kyrkja fall i grus;
  • livet deira er lagt i grus
Artikkelside

klede 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt klæði

Tyding og bruk

(sett av) klesplagg som ein bruker på kroppen;
Døme
  • ferdigsydde klede;
  • nye klede;
  • vaske klede

Faste uttrykk

  • kaste kleda
    kle seg (nesten) naken
    • kaste kleda og stupe uti sjøen
  • klede skaper folk
    ein vurderer menneske også ut frå påklednaden deira
  • kome seg i kleda
    stå opp og kle på seg
Artikkelside

klede skaper folk

Tyding og bruk

ein vurderer menneske også ut frå påklednaden deira;
Sjå: klede
Artikkelside

kulturrelativisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å sjå alle kulturar og samfunn som likeverdige og forstå dei på deira eigne premiss
Døme
  • toleranse er kjerneverdien i kulturrelativismen;
  • begrepet kulturrelativisme er komplisert
Artikkelside

kvinnehistorie

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. historisk framstilling av kvinner og deira kår
    Døme
    • professor i kvinnehistorie
  2. erotisk oppleving ein mann har med ei kvinne
    Døme
    • mannen hadde mange kvinnehistorier
Artikkelside

kvinnesyn

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. syn (5) på kvinner og rettane deira
    Døme
    • ha eit moderne kvinnesyn
  2. Døme
    • skrive om kvinnesyn og kvinners kjensler
Artikkelside

kjemi

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk khemeia

Tyding og bruk

  1. lære om grunnstoffa og sambindingane deira med kvarandre
    Døme
    • studere kjemi
  2. i overført tyding: (udefinerlege) psykologiske faktorar som avgjer kor godt visse menneske høver saman
    Døme
    • det var god kjemi mellom dei

Faste uttrykk

  • organisk kjemi
    kjemi som gjeld organiske sambindingar
  • uorganisk kjemi
    kjemi som gjeld grunnstoffa og sambindingar mellom dei, frårekna storparten av dei organiske sambindingane
Artikkelside

etterspurd

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av spørje

Tyding og bruk

som mange vil ha eller kjøpe;
Døme
  • etterspurde varer;
  • han er ein etterspurd bassist;
  • fagkompetansen deira er etterspurd over heile landet
Artikkelside

danse etter nokon si pipe

Tyding og bruk

gjere som nokon vil;
følgje ordrane til nokon;
Sjå: danse, pipe
Døme
  • eg nektar å danse etter deira pipe;
  • dei kjem ikkje til å danse etter nokon si pipe
Artikkelside

innforstått

adjektiv

Opphav

etter tysk einverstanden

Tyding og bruk

  1. som kjenner til og godtek usagde premissar
    • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
      • ei innforstått tolking av verket;
      • innforståtte tolkingar av litterære verk
    • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
      • kunnskapen deira var innforstått;
      • kunnskapane deira var innforstått
  2. som indirekte uttrykkjer felles forståing
    • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
      • eit innforstått blikk;
      • innforståtte blikk
    • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
      • blikket var innforstått;
      • blikka var innforstått
  3. brukt som adverb: på ein måte som indirekte uttrykkjer felles forståing
    Døme
    • ho smilte innforstått

Faste uttrykk

  • vere innforstått med
    vere klar over og godta
    • bøndene var innforstått med at prisen på mjølk måtte ned
Artikkelside
Side 3 av 8