Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 113 oppslagsord

ta lyre

Tyding og bruk

ta ein ball eller liknande frå lufta med hendene;
Sjå: lyre
Artikkelside

gje lyre

Tyding og bruk

kaste ein ball til vêrs til ein medspelar (som slår han med eit balltre);
Sjå: lyre
Artikkelside

lyre 2

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom svensk lyra; frå lågtysk liren ‘vri, veive’

Tyding og bruk

  1. ball eller liknande som blir send i ei bogeforma bane gjennom lufta
    Døme
    • slå lyre

Faste uttrykk

  • gje lyre
    kaste ein ball til vêrs til ein medspelar (som slår han med eit balltre)
  • ta lyre
    ta ein ball eller liknande frå lufta med hendene
Artikkelside

kostymeball

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

ball der deltakarane er kledde i kostyme;
Artikkelside

kølle

substantiv hokjønn

Opphav

frå dansk; samanheng med kolv og kolbe

Tyding og bruk

  1. slagvåpen
    Døme
    • politiet brukte køller mot demonstrantane
  2. stokk med rundt eller flatt hovud som blir brukt til å slå ball eller puck med i til dømes bandy, golf, krokket og ishockey
Artikkelside

knyte handa

Tyding og bruk

dra fingertuppane hardt mot handloven så handa blir forma som ein ball;
Sjå: knyte
Artikkelside

knyte neven

Tyding og bruk

dra fingertuppane hardt mot handloven så handa blir forma som ein ball, ofte som uttrykk for sinne;
jamfør knyttneve;
Sjå: knyte
Artikkelside

knyte 2

knyta

verb

Opphav

norrønt knýta

Tyding og bruk

  1. lage ein knute;
    binde saman;
    feste med knute
    Døme
    • knyte ein knute;
    • knyte slipset;
    • knyte endane saman;
    • knyte teppe
  2. i overført tyding: setje eller vere i samband med;
    assosiere
    Døme
    • ho er knytt til helsetenesta;
    • det knyter seg mange minne til dette
  3. i overført tyding: feste til nokon med kjensler
    Døme
    • ho var sterkt knytt til far sin

Faste uttrykk

  • knyte handa
    dra fingertuppane hardt mot handloven så handa blir forma som ein ball
  • knyte neven
    dra fingertuppane hardt mot handloven så handa blir forma som ein ball, ofte som uttrykk for sinne;
    jamfør knyttneve
  • knyte opp mot
    lage samband med
    • politidistriktet skal knytast opp mot eit hovudkvarter i Bergen
  • knyte opp
    løyse (ein knute)
    • knyte opp forklebanda
  • knyte seg
    • dra seg saman;
      klemme
      • det knyter seg for bringa
    • om blomsterbotn: svelle opp til kart
      • epla knyter seg
Artikkelside

knuvle

knuvla

verb

Opphav

av knue (2

Tyding og bruk

  1. klemme hendene kraftig mot eller om noko;
    Døme
    • ho knuvla papiret til ein ball
  2. puffe, støyte;
Artikkelside

kasteball

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. ball til å kaste (2, 1) eller leike med
  2. i overført tyding: noko eller nokon som ikkje er kan bestemme sjølv, men blir send fram og tilbake mellom ulike avgjerdstakarar
    Døme
    • han var kasteball i hjelpeapparatet;
    • vere kasteball for stormaktene
Artikkelside
Side 3 av 12