Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 80 oppslagsord

kråle 1

kråla

verb

Opphav

av engelsk crawl; same opphav som kravle

Tyding og bruk

symje med å føre armane skiftevis fram over vatnet og attende under vatnet medan føtene går opp og ned

hofte, hoft 2

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

område kring kvart hofteledd
Døme
  • vere brei over hoftene

Faste uttrykk

  • skyte frå hofta
    • skyte raskt medan ein stør eit handvåpen mot hofta
      • dei veit korleis ein skyt frå hofta utan å sikte
    • kommentere utan å tenkje seg om;
      tippe (4, 1), prøve seg
      • valforskaren skaut frå hofta

kaffiprat

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

samtale medan ein drikk kaffi (2)
Døme
  • vi må snart treffast for ein kaffiprat

ihalden

adjektiv

Opphav

av halde

Faste uttrykk

  • skrive med ihalden penn
    om ikkje skrivekunnig person: skrive (særleg namnet sitt) medan handa blir ført av ein annan;
    jamfør påhalden (3)

skrive med ihalden penn

Tyding og bruk

om ikkje skrivekunnig person: skrive (særleg namnet sitt) medan handa blir ført av ein annan;
jamfør påhalden (3);
Sjå: ihalden

kontrollgruppe

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

gruppe som blir brukt til samanlikning i ein vitskapleg studie;
Døme
  • dei som var med i forsøket, fekk ein spesiell diett, medan kontrollgruppa åt som vanleg

kommandittselskap

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter fransk société en commandite; sjå kommandere

Tyding og bruk

selskap der éin eller fleire av deltakarane er ansvarlege med heile formuen sin, medan kommandittistane berre er ansvarlege for ein fast innskoten sum;
forkorta KS

sove/kvile middag

Tyding og bruk

ta ein kvil etter middag (2);
Sjå: middag
Døme
  • dei vaksne sov middag medan dei små leikte

middag

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt miðdagr

Tyding og bruk

  1. midten av dagen, ikring klokka tolv;
    tid da ein et middag (2)
    Døme
    • det skjedde ved laurdag middag
  2. hovudmåltid midt på dagen eller seinare
    Døme
    • ete middag;
    • ha småsei til middag;
    • be nokon på middag

Faste uttrykk

  • ikkje hugse frå klokka tolv til middag
    vere gløymsk
  • sove/kvile middag
    ta ein kvil etter middag (2);
    middagskvil
    • dei vaksne sov middag medan dei små leikte

geispe, gjespe

geispa, gjespa

verb

Opphav

norrønt geispa; samanheng med geipe (2

Tyding og bruk

  1. gape (av trøyttleik eller keisemd) medan ein andar
    Døme
    • sitje og geispe;
    • geispe kjaken av ledd
  2. supe (etter luft)
    Døme
    • geispe etter luft;
    • geispe av skrekk