Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

steika

adverb

Betydning og bruk

brukt forsterkende:
Eksempel
  • steika rar
Artikkelside

stek 1, steik 1

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

norrønt steik

Betydning og bruk

(stekt) større stykke kjøtt, særlig av lår- eller skinkeparti
Eksempel
  • spise stek til middag;
  • dyrestek, oksestek, svinestek
Artikkelside

Nynorskordboka 9 oppslagsord

steikje, steike

steikja, steika

verb

Opphav

av steik (1

Tyding og bruk

  1. til skilnad frå koke (3, 1);
    lage til mat over sterk varme (utan vatn, ofte med feitt)
    Døme
    • steike fisk, flesk (i panne);
    • steike brød (i omnen);
    • steike lam på spidd
  2. utsetje for sterk varme
    Døme
    • sitje og steike seg i sola, ved peisen
  3. skine klart og sterkt;
    Døme
    • sola steikte heile dagen
    • i presens partisipp:
      • steikjande solskin
Artikkelside

steika

adverb

Tyding og bruk

Artikkelside

steik 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt steik

Tyding og bruk

heller stort stykke (steikt) kjøt
Døme
  • dyresteik;
  • oksesteik;
  • svinesteik;
  • ha steik til middag
  • i overført tyding: god fangst, vinning
    • sikre seg ei god steik
Artikkelside

opp

adverb

Opphav

norrønt upp

Tyding og bruk

  1. frå lågare til høgare stad, grad, steg eller liknande;
    motsett ned (1)
    Døme
    • klatre opp på taket;
    • dra opp i åsen;
    • kom hit opp;
    • lyfte noko opp;
    • vatnet steig opp til merket;
    • brette opp skjorteermane;
    • gå opp til eksamen;
    • saka skal opp i retten
    • brukt som preposisjon
      • gå opp bakken
  2. til sitjande eller ståande stilling
    Døme
    • reise seg opp;
    • stå opp om morgonen
  3. frå eit punkt under ei overflate og gjennom henne;
    fram i lyset, til syne
    Døme
    • grave opp ein skatt;
    • dukke opp;
    • leite opp bortkomne ting;
    • ugjerninga kom til slutt opp;
    • finne opp noko
  4. frå kysten, innover i landet;
    nordover
    Døme
    • reise opp til Finnmark
    • brukt som preposisjon
      • segle opp elva;
      • dei er på veg opp dalen
  5. brukt i uttrykk for at noko aukar eller stig
    Døme
    • svelle opp;
    • eg har gått opp to kilo;
    • prisane gjekk opp;
    • varme opp maten;
    • lade opp bilen;
    • lære opp elevane;
    • dobbelt opp
  6. brukt i uttrykk for at noko har retning fram mot noko eller er tett ved det
    Døme
    • gå opp mot scena;
    • leggje båten opp mot vinden;
    • stå opp med veggen
  7. om tid: fram
    Døme
    • heilt opp til våre dagar
  8. brukt i uttrykk for at noko går frå lukka til open tilstand eller at noko blir oppløyst eller splitta
    Døme
    • late opp døra;
    • låse opp;
    • få opp auga;
    • få opp ein knute;
    • løyse opp sukkeret;
    • rive opp arket;
    • skjere opp steika
  9. brukt i uttrykk for at noko blir samla i ein hop eller kjem i ei viss rekkjefølgje eller ein viss skipnad
    Døme
    • dunge opp;
    • setje opp ein rekneskap;
    • dei stilte seg opp;
    • telje opp varene;
    • rope opp
  10. brukt i uttrykk for at ein prosess blir ført heilt til endes
    Døme
    • ete opp maten;
    • brenne opp noko;
    • vaske opp;
    • rydde opp;
    • pusse opp

Faste uttrykk

  • opp og ned
    • att og fram (på)
      • gå opp og ned på stovegolvet;
      • gå opp og ned hovudgata
    • frå ein tilstand til ein annan
      • det går opp og ned på børsen
  • rett opp og ned
    • i rak, oppreist stilling
    • stiv, rådvill
      • ho sat rett opp og ned og stirte framfor seg
  • setje seg opp mot
    gjere motstand mot
    • dei set seg opp mot tradisjonen
  • sjå opp til
    setje høgt;
    beundre, dyrke (2, 4)
  • vere opp til nokon
    brukt for å uttrykkje at nokon har rett (og makt) til, eller ansvar for, å avgjere noko
    • hadde det vore opp til meg, ville vi utsett reisa;
    • no var det berre opp til henne
Artikkelside

bad

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt bað

Tyding og bruk

  1. det å bade;
    Døme
    • ta seg eit bad;
    • eit ufrivilleg bad
  2. væske ein badar noko i
    Døme
    • elektrolytisk bad;
    • varmt bad
  3. Døme
    • huset har nyoppussa bad;
    • vere på badet
  4. Døme
    • ta ein kur ved eit bad;
    • eit offentleg bad
  5. i overført tyding: stor mengd, opphoping av noko
    Døme
    • eit bad av lys;
    • steika låg i eit bad av fløte og ost
Artikkelside

kål

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kál; opphavleg frå gresk kaulos

Tyding og bruk

  1. plante av slekta Brassica i krossblomfamilien
  2. blad eller hovud av kål (1)
    Døme
    • servere kål til steika

Faste uttrykk

  • gjere kål på
    øydeleggje, gjere ende på
  • koke bort i kålen
    kome bort i snakk, ikkje bli til noko
Artikkelside

grønsak

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

plante eller plantedel (ikkje medrekna korn) som blir nytta rå, kokt eller steikt i matlaging
Døme
  • dyrke grønsaker;
  • servere steika med kokte grønsaker;
  • eit variert kosthald med mykje grønsaker
Artikkelside

sjy

substantiv hankjønn

Opphav

fransk jus

Tyding og bruk

kjøtsaft
Døme
  • ause sjy på steika
Artikkelside

drøype

drøypa

verb

Opphav

norrønt dreypa; av drype (1

Tyding og bruk

la falle dropevis;
væte med dropar;
påføre væske i dropar;
Døme
  • drøype auga;
  • dei drøypte steika;
  • drøyp nokre dropar olivenolje over salaten
Artikkelside