Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 29 oppslagsord

potens

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; av latin potentia ‘makt, kraft’

Tyding og bruk

  1. evne hos mann til å gjennomføre kjønnsakt, samleie;
    motsett impotens
  2. i matematikk: produkt av like faktorar
    Døme
    • auke eit tal i tredje potens – gonge eit tal tre gonger med seg sjølv
    • i overført tyding: grad (1
      • scenekunst i høgste potens
Artikkelside

kubikk

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør kubus

Tyding og bruk

  1. kortform av ei rekkje samansetningar med kubikk- som førsteledd
    Døme
    • kassa tek fem kubikk;
    • sanden kosta 500 kr kubikken;
    • motoren er på ni hundre kubikk;
    • rekne kubikk
  2. førsteledd i ord som har med rommål eller tredje potens (2) å gjere;
Artikkelside

kubere

kubera

verb

Opphav

jamfør kubus

Tyding og bruk

  1. rekne ut kubikkinnhaldet av ein lekam eller ein masse
  2. høgje i tredje potens (2)
    Døme
    • kubere eit tal
Artikkelside

kubikktal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tal som kjem fram når eit heilt tal blir opphøgd i tredje potens (2)
Døme
  • kubikktalet til 3 er 27
Artikkelside

kubikkrot

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør rot (1

Tyding og bruk

tal som opphøgd i tredje potens (2) gjev eit visst tal
Døme
  • 3 er kubikkrota av 27
Artikkelside

n-te, n.

adjektiv

Opphav

av n (2

Tyding og bruk

  1. i matematikk: som er rekkjetal til n;
    jamfør n (2, 1)
    Døme
    • høgje eit tal i n-te potens
  2. i overført tyding: som har høg, men ubestemt talverdi
    Døme
    • eg spør deg for n-te gong
Artikkelside

grunntal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. talord som oppgjev mengd;
    til skilnad frå ordenstal og rekkjetal
    Døme
    • ‘trettifem’ og ‘ni’ er grunntal
  2. tal som ligg til grunn for eit talsystem
    Døme
    • talet to er grunntalet i totalsystemet
  3. tal som skal gongast opp i ein potens;
    tal som ligg til grunn for ein logaritme
    Døme
    • ‘8’ er grunntalet i potensen ‘82';
    • briggske logaritmar har grunntalet ti
  4. heiltal; til skilnad frå desimaltal
Artikkelside

andregrads

adjektiv

Opphav

genitiv av andregrad

Tyding og bruk

  1. som er av andre grad eller på andre nivå i ein rangstige
    Døme
    • andregrads brannskadar
  2. i matematikk: som er av andre potens
    Døme
    • likninga er andregrads

Faste uttrykk

  • andregrads forbrenning
    middels alvorleg form for forbrenningsskade;
    andregradsforbrenning
    • ei andregrads forbrenning er svært smertefull
Artikkelside

førstegrad, fyrstegrad

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. første grad eller nivå i ein rangstige
    Døme
    • ein frostskade av førstegrad
  2. i matematikk: første potens (2)
    Døme
    • ei likning av førstegrad
Artikkelside

andregrad

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. andre grad eller nivå i ein rangstige
    Døme
    • forbrenning av første- eller andregrad er overflatiske skadar
  2. i matematikk: andre potens (2)
    Døme
    • ei likning av andregrad
Artikkelside
Side 1 av 3