Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 69 oppslagsord

horn

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt horn

Tyding og bruk

  1. utvokster av keratin på hovudet hos visse hovdyr
    Døme
    • kyr kan ha horn;
    • oksen tok han på horna og slengde han bortover
  2. hardvoren substans som horn (1) er laga av;
    Døme
    • knappar av horn;
    • vere hardt som horn
  3. gjenstand laga av horn av ku eller liknande
    Døme
    • blåse i horn;
    • drikke av hornet
  4. ting som liknar eller opphavleg likna horn (1)
  5. blåseinstrument av messing med traktforma opning
    Døme
    • han spelar horn i korpset
  6. lite, krumt bakverk med spiss i båe endane
    Døme
    • vi åt horn med ost til kvelds
  7. brukt i stadnamn: form i landskap som stikk ut eller liknar eit horn
    Døme
    • Romsdalshornet er ein av dei mest populære toppane i Noreg;
    • segle rundt Kapp Horn;
    • landa på Afrikas Horn

Faste uttrykk

  • engelsk horn
    treblåseinstrument som liknar obo, men er stemt ein kvint lågare enn ein vanleg obo
  • få horn
    bli bedregen av nokon
  • ha eit horn i sida til
    bere nag til nokon
  • hornet på veggen
    brukt om situasjon der den eldste, ofte i ei organisasjon, prøver å påverke med dei gammaldagse meiningane sine;
    jamfør sjuande far i huset
    • vi skal sleppe å høyre så mykje frå han som heng i hornet på veggen
  • renne/stange horna av seg
    ha ein vill og energisk periode for sidan å falle til ro
    • ho må få stange horna av seg medan ho er ung;
    • stormen har rent horna av seg
  • setje horn på
    vere utru (2 mot
  • ta oksen med horna
    gå bestemt i gang med ei vanskeleg oppgåve
  • trekkje horna til seg
    slutte å vise motvilje
Artikkelside

hjørne, hyrne 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør norrønt hyrna f og mellomnorsk hyrni n; av horn

Tyding og bruk

  1. stad der to linjer eller flater møtest;
    vinkelparti av figur, hus, gatekvartal eller liknande
    Døme
    • kvadrat med fire hjørne;
    • møtast på hjørnet
  2. krok (i rom), krå
    Døme
    • sitje i eit hjørne
  3. Døme
    • Midtausten er eit uroleg hjørne av verda
  4. vanskeleg situasjon der ein kjenner seg pressa eller fastlåst
    Døme
    • politikaren kjenner seg trengd opp i eit hjørne;
    • han vart tvinga opp i eit hjørne av motdebattanten;
    • eigarane var pressa inn i eit hjørne
  5. Døme
    • vere i det vanskelege hjørnet;
    • vere i det vrange hjørnet

Faste uttrykk

  • like om hjørnet
    nære ved å hende
    • avtale om produksjon er like om hjørnet
  • måle seg inn i eit hjørne
    sjølv vere skuld i at ein hamnar i ein vanskeleg situasjon
Artikkelside

overflodshorn

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk, opphav i gresk mytologi

Tyding og bruk

horn som er fylt til over randa med blomstrar, frukt, korn og liknande, nytta som symbol på rikdom og fruktbarheit
Døme
  • utstillinga er eit overflodshorn av gjenstandar, foto og film
Artikkelside

oksehøvel, okshøvel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stor høvel (1) med to handtak (som liknar horn) til bruk for to personar
Artikkelside

nyvle

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med nuv (1

Tyding og bruk

lite horn på dyr
Døme
  • ei geit med nyvler
Artikkelside

moskusfe

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør fe (2

Tyding og bruk

langhåra arktisk jortar i oksefamilien med kort, tjukk hals, breie horn og korte kraftige bein;
Ovibos moschatus
Artikkelside

muflon

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

liten raudbrun villsau med store, vridne horn som lever vilt på Sardinia og Korsika;
Ovis musimon
Artikkelside

kuhorn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. horn på eller av ku
    Døme
    • setje knoppar på kuhorna;
    • blåse på kuhorn
  2. materiale som kuhorn (1) er laga av
    Døme
    • knappar av kuhorn
Artikkelside

kudu

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk, frå xhosa

Tyding og bruk

stor afrikansk antilope med horn vridne som spiralar
Artikkelside

kornett

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom italiensk cornetto ‘lite horn’; frå latin cornu ‘horn’

Tyding og bruk

lite blåseinstrument av messing
Artikkelside
Side 1 av 7