Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

brydd

adjektiv

Opphav

av bry (2

Tyding og bruk

handfallen, ille ved
Døme
  • sjå forundra og brydd ut
  • brukt som adverb:
    • han smilte brydd
Artikkelside

bry 2

verb

Opphav

av lågtysk brüden ‘plage, erte’, opphavleg ‘drive utukt med’; samanheng med brur

Tyding og bruk

forstyrre, uroe;
jamfør brydd
Døme
  • kan eg bry deg litt?
  • er dette noko å bry hjernen med?
  • vere brydd med noko

Faste uttrykk

  • bry seg med
    vise interesse for;
    umake seg med
    • ho har det for travelt til å bry seg med dette
  • bry seg om
    • vere interessert i
      • ingen brydde seg om dette
    • vere glad i
      • dei bryr seg om kvarandre
    • ta omsyn til
      • det er ikkje noko å bry seg om
  • bry seg
    • blande seg inn i utrengsmål
      • ikkje bry deg!
    • vise omsorg;
      gripe inn
      • det nyttar å bry seg;
      • folk kan døy på gata utan at folk bryr seg;
      • godt å sjå at folk bryr seg
Artikkelside

brydde

brydda

verb

Opphav

norrønt brydda; samanheng med brodd

Tyding og bruk

gro fram;
brodde (2), spire
Døme
  • åkeren brydder
Artikkelside

pinleg

adjektiv

Opphav

av pine (1

Tyding og bruk

  1. som ein kjenner seg brydd ved;
    flau, plagsam, lei
    Døme
    • ein pinleg situasjon
    • brukt som adverb:
      • ein pinleg dårleg innsats
  2. brukt som forsterkande adverb: særs, svært
    Døme
    • vere pinleg nøyen med arbeidet
Artikkelside

ille 1

adverb

Opphav

norrønt illa

Tyding og bruk

  1. vondt, fælt;
    motbydeleg
    Døme
    • det lukta ille;
    • det såg ille ut;
    • vere ille tilreidd
  2. uheldig, dårleg, elendig
    Døme
    • vere ille til mote;
    • fare ille;
    • det stod ille til i landet;
    • det var trass alt ikkje så ille stelt med dei
  3. vondt, fiendtleg
    Døme
    • tykkje ille om noko;
    • handle ille mot nokon
  4. brukt forsterkande: i høg grad, særs
    Døme
    • katten vart ille skremd
  5. brukt som adjektiv: stygg, fæl, dårleg;
    Døme
    • barn som har fått ille medfart i livet

Faste uttrykk

  • ille ute
    i store vanskar, i fare
    • bøndene var ille ute når innhaustinga slo feil
  • ille ved
    brydd;
    nedstemd
    • kjenne seg ille ved;
    • han vart fortvila og ille ved
  • ta noko ille opp
    forstå noko i vond meining;
    bli støytt av noko
    • ho var redd det ville bli teke ille opp at ho ikkje kom
Artikkelside

flau

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘matt, veik’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • flau vin;
    • flau smak
  2. som skjemmest eller syner at nokon skjemmest;
    Døme
    • bli flau over noko;
    • ein flau unggut;
    • eit flautt smil
  3. som gjer ein skamfull;
    Døme
    • ei flau sak;
    • dette var flautt
  5. Døme
    • flau vits

Faste uttrykk

  • flau vind
    vind med styrke 0,3–1,5 m/s
Artikkelside

klein

adjektiv

Opphav

av lågtysk kleine, klêne ‘tynn, fin’

Tyding og bruk

  2. dårleg (2), skrøpeleg, i dårleg stand, klen (3)
    Døme
    • ein klein farkost;
    • kleint arbeid
    • brukt som adverb
      • kleint gjort
  3. lite flink
    Døme
    • ein klein kar;
    • vere klein til å lese
  4. som gjer ein brydd;
    pinleg, flau
    Døme
    • ein klein situasjon
Artikkelside

forlegen

adjektiv

Opphav

frå tysk opphavleg ‘som har teke skade av å liggje’

Tyding og bruk

Døme
  • bli forlegen;
  • eg gjorde han forlegen;
  • bli sett i ein forlegen situasjon
  • brukt som adverb
    • han mumla forlegent eit kort svar
Artikkelside

ille ved

Tyding og bruk

nedstemd;
Sjå: ille
Døme
  • kjenne seg ille ved;
  • han vart fortvila og ille ved
Artikkelside

sitje på utstilling

Tyding og bruk

sitje lett synleg for folk (og slik at ein kjenner seg brydd);
Artikkelside
Side 1 av 2