Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
93 treff
Bokmålsordboka
44
oppslagsord
prosatekst
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
(litterær) tekst som er skrevet på et alminnelig språk uten rim, vers eller fast rytme
Artikkelside
prosa
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Opphav
av
latin
prosa
(
oratio
) ‘likefram (tale)'
Betydning og bruk
språkbruk som ikke er bundet av rim- og rytmeregler
;
ubunden stil
;
motsatt
vers
og
poesi
(1)
Eksempel
skrive god
prosa
;
fortellingen er skrevet på lett og ledig
prosa
som etterledd i ord som
høyprosa
kortprosa
sakprosa
hverdagens ensformige slit og strev
;
grå hverdag
;
kjedsomhet
Eksempel
livets
prosa
Artikkelside
prosastykke
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
litterært
stykke
(
1
I
, 7)
som er skrevet på et alminnelig språk uten rim, vers eller fast rytme
Artikkelside
isskrape
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
lite redskap til å fjerne rim og is fra bilruter
Artikkelside
kryssrim
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Opphav
av
kryss
(
1
I)
Betydning og bruk
rim
(
2
II
, 2)
mellom første og tredje, andre og fjerde verselinjen i en strofe
Artikkelside
hele
3
III
verb
Vis bøyning
Opphav
norrønt
héla
;
av
hele
(
1
I)
Betydning og bruk
fryse til rim
;
rime
(
1
I)
Eksempel
det heler på bakken
Artikkelside
hele
1
I
substantiv
hankjønn eller hunkjønn
Vis bøyning
Opphav
norrønt
héla
Betydning og bruk
rimfrost
,
rim
(
1
I)
Artikkelside
lyrikk
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Opphav
fra
fransk
;
jamfør
lyrisk
Betydning og bruk
skjønnlitterær sjanger som med rim, rytme, oppdeling i vers eller spesielt grafisk oppsett uttrykker følelser, stemninger, tanker
eller lignende
;
poesi
(1)
;
til forskjell fra
dramatikk
(1)
og
epikk
Artikkelside
mannlig rim
Betydning og bruk
enstavet rim
;
til forskjell fra
kvinnelig rim
;
Se:
mannlig
,
rim
Artikkelside
mannlig
adjektiv
Vis bøyning
Opphav
norrønt
mannligr
Betydning og bruk
som gjelder menn, som er mann
;
jamfør
kvinnelig
Eksempel
mannlig
lærer
;
mannlig
avkom
;
mannlig
anatomi
Faste uttrykk
mannlig rim
enstavet rim
;
til forskjell fra
kvinnelig rim
mannlig utgang
trykktung sluttstavelse i en verselinje
;
til forskjell fra
kvinnelig utgang
Artikkelside
Nynorskordboka
49
oppslagsord
prosa
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
av
latin
prosa
(
oratio
) ‘endefram (tale)'
Tyding og bruk
språkbruk som ikkje er bunden av rim- og rytmereglar
;
ubunden stil
;
motsett
vers
og
poesi
Døme
lett og ledig prosa
som etterledd i ord som
høgprosa
kortprosa
lågprosa
normalprosa
i
overført tyding
: slitsamt og einsformig liv
;
grå kvardag
;
keisemd
Artikkelside
prosadikt
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
dikt utan rim og fast rytme
Artikkelside
isskrape
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
liten reiskap til å fjerne rim og is frå bilruter
Artikkelside
ordspråk
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
setning, ofte i rytmisk form og med (bokstav)rim, som gjev att livsrøynsle, uttrykkjer ein moralregel eller liknande
;
ordtak
Artikkelside
kryssrim
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Opphav
av
kryss
(
1
I)
Tyding og bruk
rim
(
3
III
, 2)
mellom første og tredje, andre og fjerde verselinja i ei strofe
Artikkelside
hele
2
II
hela
verb
kløyvd infinitiv: -a
Vis bøying
Opphav
norrønt
héla
;
av
hele
(
1
I)
Tyding og bruk
fryse til rim
;
rime
(
2
II)
Døme
det helar på marka
Artikkelside
hele
1
I
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
héla
Tyding og bruk
frosen dogg
;
rim
(
2
II)
Artikkelside
maner
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
manèr
,
gjennom
fransk
manière
;
frå
latin
manuarius
‘med handa’, av
manus
‘hand’
Tyding og bruk
måte
(
1
I
, 1)
,
vis
(
1
I)
Døme
feire jul på norsk maner
kunstnarleg framstillingsmåte, stil, særleg om stivna, tilgjord form
Døme
bruken av rim vart noko av ein maner hos forfattaren
særleg i fleirtal: måte å te seg på
Døme
ha gode manerar
;
lære seg fine manerar
Artikkelside
liggje
,
ligge
liggja, ligga
verb
Vis bøying
Opphav
norrønt
liggja
Tyding og bruk
om person eller dyr: vere i meir
eller
mindre vassrett stilling
Døme
liggje
både på magen og på sida
;
ho låg utstrekt
;
hunden låg på graset
brukt som adjektiv
liggjande stilling
vere på ein viss plass, ofte over tid
;
vere i ei viss stilling
Døme
boka ligg på bordet
;
pengane ligg i skuffa
;
byen ligg på nordsida
;
huset ligg fint til
;
prisen ligg på om lag 100 kr
;
liggje
lågt i terrenget
;
reinhaldsverket ligg under kommunen
;
skipet
ligg
i land
i
overført tyding
: vere naturleg, forståeleg
;
hengje saman med
;
jamfør
nærliggjande
(2)
Døme
det ligg nær å tru det
;
årsaka ligg i dei låge strømprisane
kvile i seng, halde senga
Døme
liggje
til sengs
;
liggje
og fryse
;
liggje
sjuk med feber
vere utbreidd over, dekkje
Døme
snøen låg meterhøg
;
det låg rim på marka
vere i ein viss tilstand
Døme
liggje
på latsida
;
liggje
i bløyt
;
liggje
brakk
;
golvet låg fullt av klede
;
liggje
vêrfast
;
liggje
på lur
;
liggje
i trening
;
liggje
i tingingar
Faste uttrykk
liggje an
vere plassert (i høve til andre)
;
stille seg, teikne, ha utsikt (til)
liggje dårleg an
;
det norske laget låg godt an etter første etappe
liggje att
vere att, vere gløymd
liggje etter
ikkje halde følgje
liggje for døden
vere døyande
;
liggje på
dødsleiet
liggje for døden i ei veke
;
det året han låg for døden
liggje for
passe til evnene og interessene til nokon
grammatikk ligg ikkje for dei
liggje føre
vere til stades
;
finnast
(1)
,
eksistere
(1)
materialet ligg endeleg føre i bokform
;
det ligg ikkje føre konkrete planar for gjennomføringa
liggje i
tyde, implisere
kva ligg det i den utsegna?
liggje med
ha samleie med
liggje nede
stå stille, ikkje vere i gang
straumnettet ligg nede
liggje noko under
vere skjult
eller
hemmeleg
her ligg det noko under
liggje over
om person: overnatte
om fartøy: halle på sida
liggje på likstrå
liggje på seng fram til gravferda
liggje på likstrå
liggje på seng fram til gravferda
liggje til grunn
vere årsak til eller grunnlag for
visjonane som ligg til grunn for satsinga
liggje til rette/rettes
høve, passe bra
forholda ligg godt til rette for effektivt arbeid no
liggje til
høyre til
det ligg til familien å vere snobbete
liggje under for
vere avhengig av
han låg under for alkoholen
Artikkelside
lyrikk
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
frå
fransk
;
jamfør
lyrisk
Tyding og bruk
skjønnlitterær sjanger som med rim, rytme, oppdeling i vers eller særeige grafisk oppsett uttrykkjer kjensler, stemningar, tankar
eller liknande
;
poesi
(1)
;
til skilnad frå
dramatikk
(1)
og
epikk
Artikkelside
Forrige side
Side 1 av 5
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100