Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
28 treff

Nynorskordboka 28 oppslagsord

ussel

adjektiv

Opphav

same opphav som usæl

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det var usselt gjort
  2. Døme
    • usle kår;
    • ussel løn;
    • gjere det for ein ussel tikroning;
    • ein ussel farkost
  3. Døme
    • kjenne seg ussel i kroppen
Artikkelside

hund

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hundr

Tyding og bruk

  1. husdyr (som finst i ulik storleik, farge, skapnad og åtferd) som blir halde som kjæledyr eller bruksdyr, som er lett å dressere og som ein kan bruke til jakt eller andre oppgåver;
    Canis familiaris
    Døme
    • gå tur med hunden;
    • høyre hundane gøy;
    • folk som held hund;
    • gjere eit søk med hund
  2. rå eller ussel person, òg brukt som skjellsord
    Døme
    • din feige hund!
  3. brukt som kraftuttrykk: pokker, fanden (1
    Døme
    • kva hunden er dette for noko!
    • fy hunden for ein dag det vart!
  4. brukt i namn på stjernebilete som kan minne om ein hund (1)
    Døme
    • Den store hunden;
    • Den vesle hunden

Faste uttrykk

  • der ligg hunden gravlagd
    dette er den den verkelege årsaka;
    slik heng det saman
  • ein hund etter
    svært lysten på;
    vill etter
    • ein hund etter ros;
    • ho var ein hund etter å lese
  • ein vittig hund
    ein vittig, morosam person
  • galne hundar får rive skinn
    den som er uvyrden, får svi for det
  • gå i hundane
    gå til grunne
  • ikkje skode hunden på håra
    ikkje døme nokon etter det ytre
  • raude hundar
    barnesjukdom med raudt utslett;
    Rubella
  • som ein hund
    brukt for å forsterke noko negativt: veldig, svært, særs
    • fryse som ein hund;
    • vere lydig som ein hund
  • som hund og katt
    i stadig fiendskap
    • dei levde som hund og katt
Artikkelside

skit 2, skitt 2

adjektiv

Opphav

av skit (1

Tyding og bruk

Døme
  • ein skit fyr;
  • det var skit – det var synd;
  • gå skit med noko(n);
  • skit fiske
Artikkelside

skit 1, skitt 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skítr; av skite (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gjere, lage, skite ein skit
  2. Døme
    • sleppe ein skit
  3. Døme
    • denne bilen er berre skiten
    • stakkarsleg, ussel person
      • du er ein skit
  4. i uttrykk som

Faste uttrykk

  • la skiten gro
    vaske sjeldan eller aldri;
    forsøme reinhaldet
  • skit la gå
    brukt for å uttrykkje at noko ikkje er så viktig;
    det får bli slik
    • skit la gå, vi blir på hytta ei veke til
Artikkelside

vesal

adjektiv

Opphav

norrønt vesall; same opphav som sæl

Tyding og bruk

  1. liten, tynn, veik;
    kraftlaus, skrøpeleg
    Døme
    • vere veik og vesal;
    • vere vesal i fingrane;
    • kjenne seg vesal av frost
  2. dårleg, ussel, ring
    Døme
    • eit vesalt verk
Artikkelside

ynkeleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. klagande, jamrande
    Døme
    • dei ropte med ynkeleg mål
  2. stakkarsleg, ussel, elendig
    Døme
    • ein fillete, ynkeleg tiggar;
    • eit ynkeleg resultat
    • brukt som adverb:
      • han var så ynkeleg liten;
      • det gjekk ynkeleg seint
Artikkelside

tarveleg

adjektiv

Opphav

norrønt þarfligr ‘naudsynt’; av tarv

Tyding og bruk

  1. enkel, billig, fattigsleg
    Døme
    • ein tarveleg barndom;
    • eit tarveleg rom;
    • den tarvelege kvardagen
    • brukt som adverb:
      • gå tarveleg kledd
  2. ussel, sjofel
    Døme
    • tarveleg oppførsel
    • brukt som adverb:
      • det var tarveleg gjort
Artikkelside

slangeyngel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. unge av slange
  2. i overført tyding: ussel person
    Døme
    • fordømte slangeyngel som øydelegg alt
Artikkelside

nedrig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk , opphavleg ‘låg’

Tyding og bruk

sjofel, ussel
Døme
  • ha ein nedrig tankegang
  • brukt som adverb:
    • det var nedrig gjort
Artikkelside

kryp 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av krype

Tyding og bruk

  1. liten krypande skapning
    Døme
    • finne eit lite kryp under ein stein
  2. ussel person;
    liten, verjelaus skapning;
    Døme
    • ditt elendige kryp!
    • stakkars kryp!
    • i vogga låg eit lite kryp
Artikkelside
Side 1 av 3