Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

symbolsk

adjektiv

Tyding og bruk

som tener, verkar som symbol;
som markerer eit tilhøve, ein rett og liknande
Døme
  • ha symbolsk verknad;
  • yte symbolsk motstand;
  • landet har ein symbolsk hær på 200 mann;
  • få ei symbolsk bot;
  • få ei symbolsk godtgjersle
Artikkelside

betydning, betyding

substantiv hokjønn

Uttale

betyˊdning eller  betyˊding

Opphav

av bety

Tyding og bruk

  1. Døme
    • få symbolsk betydning
  2. Døme
    • fiskeoppdrett har fått auka betydning;
    • idrettslaget har aldri før arrangert noko av så stor betydning
  3. stort omfang
    Døme
    • det kjem ikkje nedbør av betydning med det første
Artikkelside

liturgisk

adjektiv

Tyding og bruk

som høyrer til liturgien

Faste uttrykk

  • liturgisk farge
    symbolsk farge som skiftar med tid i kyrkjeåret
  • liturgisk gudsteneste
    gudsteneste utan preike
Artikkelside

formel

substantiv hankjønn

Opphav

av latin formula ‘lita form’

Tyding og bruk

  1. fast setning eller frase nytta i seremoniar og liknande;
    Døme
    • juridisk formel;
    • bruke faste formlar i brev
  2. konsist, generelt uttrykk, ofte symbolsk, som samanfattar ein regel (2) eller ei lov (1, 6)
    Døme
    • formlar for sannsynsrekning
  3. oppskrift på løysing;
    Døme
    • finne ein formel for fred i verda;
    • ynskje ein hadde ein formel for å gjere kundane nøgde

Faste uttrykk

  • kjemisk formel
    teiknuttrykk som viser samansetnaden av eit stoff
    • vatn har kjemisk formel H2O
  • matematisk formel
    setning uttrykt med matematiske teikn
    • lage ein matematisk formel for veksten i kolonien
Artikkelside

liturgisk farge

Tyding og bruk

symbolsk farge som skiftar med tid i kyrkjeåret;
Sjå: liturgisk
Artikkelside

seremoni

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin ‘heilagdom, heilag handling’

Tyding og bruk

  1. høgtidsam, tradisjonsbunden (ofte symbolsk) handling
    Døme
    • ein kyrkjeleg seremoni;
    • offisielle seremoniar
  2. unødvendige formalitetar eller detaljar;
    Døme
    • gå rett på sak utan vidare seremoniar
Artikkelside

emblematisk

adjektiv

Tyding og bruk

som inneheld bruk av symbolikk;
jamfør emblem
Døme
  • emblematiske fargar;
  • emblematiske luksusprodukt
Artikkelside

myte 1

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk mythos ‘munnleg forteljing’

Tyding og bruk

  1. symbolsk framstilling eller forteljing overlevert frå førhistorisk tid om skapinga, gudar og viktige hendingar;
    Døme
    • norrøne mytar;
    • ein myte om skapinga
  2. utbreidd falsk eller skeiv oppfatning;
    oppdikta hending, oppspinn;
    Døme
    • trua på at mannen er meir intelligent enn kvinna er ein seigliva myte;
    • det laga seg mytar om presidenten
  3. Døme
    • han er ein levande myte
Artikkelside

attributt

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin eigenleg perfektum partisipp av attribuere ‘tildele’

Tyding og bruk

  2. (symbolsk) kjennemerke
    Døme
    • hamaren er attributtet til Tor;
    • ho hadde lett synlege attributt – bryst
  3. i språkvitskap: ord eller ordgruppe som står (som underledd) til eit overordna substantiv, adjektiv, eller adverb (kjerne)
Artikkelside

gestus

substantiv hankjønn

Opphav

av latin gerere ‘føre, bere’

Tyding og bruk

  1. (hand)rørsle, fakte, geberde (1
    Døme
    • sleppe ein forbi med ein flott gestus
  2. symbolsk handling;
    handling som uttrykkjer velvilje;
    Døme
    • ein gestus frå eit steinrikt Noreg
Artikkelside
Side 1 av 2