Avansert søk

Nynorskordboka 6 oppslagsord

sprell 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

det å sprelle;
sprellande rørsle
Døme
- fisken gjorde eit kraftig sprell og vart borte
laussleppt handling;
påfunn
Døme
- med så lita løn kan du ikkje tillate deg store sprell

Faste uttrykk

gjere/lage sprell
få i stand leven;
vekkje oppstuss
komikarane var kjende for å gjere sprell;
naboane lagar sprell i gata

sprell 2

adverb

Tyding og bruk

heilt, svært

Døme

sprell levande

sprelle

sprella

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

truleg samanheng med sprale

Tyding og bruk

gjere livlege rørsler med lemene og kroppen;

sprale (1), spratle

Døme

fisken spreller på kroken;
barnet låg og sprelte i senga

brukt som adjektiv:
- halde i ein sprellande fisk

tråd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þráðr; samanheng med dreie

Tyding og bruk

tynn snor av tekstil eller anna materiale
Døme
- sy med nål og tråd;
- træ i tråden;
- spinne ein tråd av ull
- - bektråd
  - nylontråd
  - ståltråd
  - ulltråd
samanheng i ei historie, utvikling, ein diskusjon eller liknande;
jamfør raud tråd
Døme
- eg finn ingen tråd i framstillinga;
- nøste opp dei viktigaste trådane i historia
nettstad, chat eller anna digitalt forum der ein kan diskutere eit særskilt emne;
jamfør diskusjonstråd
Døme
- på jobben har vi ein felles tråd for sosiale sprell;
- mange melde seg på i tråden om formuesskatt

Faste uttrykk

henge i ein tynn tråd
om tiltak, prosjekt eller liknande: berre så vidt kunne bergast
i tråd med
i samvar med;
som følgje av
leve i tråd med eigne verdiar;
vedtaket er heilt i tråd med reglane
knute på tråden
usemje mellom vener, kjærastar, partnarar eller liknande;
mellombels uvenskap
det er knute på tråden mellom familiane;
diplomatiske knutar på tråden
laus tråd
uoppklara omstende eller spor
drapsvåpenet er framleis ein laus tråd;
historia har mange lause trådar
lett på tråden
som har mange seksualpartnarar;
promiskuøs
miste tråden
gå surr i samanhengen
miste tråden i resonnementet
på tråden
i andre enden i ein telefonsamtale
ha mormor på tråden
samle trådane
setje saman den overordna samanhengen i noko basert på mange ulike opplysningar
forsøkje å samle trådane frå litteraturhistoria;
vi må få samla trådane i saka
slå på tråden
ringje opp;
telefonere
ta opp tråden
byrje att med noko ein har gjort tidlegare
ta opp tråden frå førre møte;
ta opp att tråden med den årlege teltturen
trekkje i trådane
dirigere eller kontrollere noko utan å ha ein synleg framskoten plass
trekkje i trådane i det kriminelle miljøet
utan ein tråd
heilt naken

gjere/lage sprell

Tyding og bruk

få i stand leven;

vekkje oppstuss;

Sjå: sprell

Døme

komikarane var kjende for å gjere sprell;
naboane lagar sprell i gata

sprelsk

adjektiv

Opphav

Tyding og bruk

kåt, spretten, vill

Døme

sprelske geitekillingar;
gjere nokre sprelske kast