Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

sped

adjektiv

Opphav

samanheng med spe (2

Tyding og bruk

  1. tynn, spinkel
    Døme
    • ein sped kropp;
    • ei sped røyst
  2. liten, veik
    Døme
    • ei sped spire
  3. tidleg eller tidlegaste
    Døme
    • i min spede barndom
  4. dårleg, skral
    Døme
    • eit spedt foredrag;
    • det var spede saker
Artikkelside

tander

adjektiv

Opphav

frå fransk; av latin tener ‘sart, sped’

Tyding og bruk

som toler lite;
Døme
  • bleik og tander;
  • ha tander hud
Artikkelside

tynn

adjektiv

Opphav

norrønt þunnr

Tyding og bruk

  1. som har lita tjukn eller liten omkrins;
    smal
    Døme
    • tynn is;
    • tynt papir;
    • eit tynt lag;
    • tynne klede;
    • ei tynn stong;
    • den tynne tråden
  2. om levande vesen eller kroppsdel: med lite feitt og musklar;
    ikkje tjukk;
    Døme
    • ein lang og tynn kar;
    • ho var tynn og bleik;
    • ha tynne legger
  3. om væske, gass eller liknande: lite konsentrert;
    lettflytande;
    utvatna
    Døme
    • tynn kaffi;
    • ei tynn blanding;
    • suppa vart for tynn;
    • tynne oljar
  4. om gass eller liknande: lite konsentrert;
    lett
    Døme
    • tynn røyk;
    • tynn fjelluft
  5. lite tett;
    Døme
    • tynn skog;
    • ha tynt skjegg;
    • bli tynn i håret;
    • det er tynt med folk på tribunane;
    • det er tynt med poeng i boka
    • brukt som adverb:
      • kornet står tynt;
      • landet er tynt folka
  6. om lyd: utan kraft;
    spinkel (3), sped;
    Døme
    • svare med tynn røyst;
    • ein skimrande, tynn fiolintone
  7. utan tyngd (5);
    innhaldslaus;
    Døme
    • ei tynn historie;
    • tynt innhald;
    • ei tynn grunngjeving;
    • laget hadde for tynt angrep

Faste uttrykk

  • be tynt
    be inntrengjande og audmjukt
  • ein tynn ein
    ein drink med lite alkohol
  • ha tynn hud
    vere kjenslevar;
    vere tynnhuda (2), nærtakande
    • ho har så tynn hud og tek alt personleg
  • i tjukt og tynt
    i alle situasjonar og utan atterhald
    • dei heldt saman i tjukt og tynt
  • liggje tynt an
    vere i ei vanskeleg stode som kan få negative konsekvensar
  • på tynn is
    på usikker grunn;
    i ein situasjon ein ikkje har kontroll på
    • eg trur det, men her er eg på tynn is
Artikkelside

piren 1

adjektiv

Opphav

jamfør pire (1 og pire (4 i tydinga ‘vekse fram’

Tyding og bruk

liten av vekst;
skrinn, skranten, tynn, sped
Døme
  • groren er piren;
  • piren og tynn i røysta

Faste uttrykk

  • det er ikkje pire
    det er ikkje til å spøkje med
    • det er ikkje pire å spele framfor ein fullsett sal
Artikkelside

spedbygd

adjektiv

Tyding og bruk

som har sped (1) kroppsbygnad;
Døme
  • han er liten og spedbygd
Artikkelside

spedbarn

substantiv inkjekjønn

Opphav

av sped

Tyding og bruk

barn under eitt år;
Døme
  • ha omsorga for eit spedbarn
Artikkelside

sprø

adjektiv

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

  1. som lett kan smuldre eller sprekke
    Døme
    • sprø kavringar;
    • sprøtt bacon
  2. sped, svak
    Døme
    • ein sprø, fin lyd
  3. frå vitet;
    galen
    Døme
    • er du heilt sprø?
    • dette er kanskje litt sprøtt?
Artikkelside

spire 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt spíra ‘stilk, tynt tre’

Tyding og bruk

  1. sped, ung plante som nett har byrja å gro
    Døme
    • dei første spirene om våren
  2. i overført tyding: sped byrjing på noko
    Døme
    • ei spire til nytt liv;
    • ei spire til større innsats
  3. person som står ved byrjinga av gjerninga si
    Døme
    • ei håpefull spire
  4. gran eller furu som kan nyttast til mast (1) eller annan del av ein rigg (1);
    grovt rundtømmer av gran;
    lang, grann stamme av eit ungt tre;
Artikkelside

spinkel

adjektiv

Tyding og bruk

  1. om (del av) kropp eller plante: sped og tynn
    Døme
    • ei spinkel jente;
    • eit rådyr med lange, spinkle bein;
    • dei spinkle bjørkene
  2. om ting: laga av tynt eller skøyrt materiale
    Døme
    • ein spinkel takkonstruksjon
  3. om lyd: med lite klang og fylde
    Døme
    • ei spinkel røyst
  4. i overført tyding: som omfattar for lite;
    Døme
    • framstillinga bygde på eit spinkelt kjeldegrunnlag
Artikkelside

spedkalv

substantiv hankjønn

Opphav

av sped

Tyding og bruk

nyfødd kalv
Artikkelside
Side 1 av 2