Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
59 treff

Nynorskordboka 59 oppslagsord

serie

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå latin, av serere ‘knyte saman’

Tyding og bruk

  1. rekkje av ting, fenomen, hendingar, handlingar eller liknande som høyrer saman, opptrer saman eller som til saman utgjer ein heilskap
    Døme
    • ein serie med uhell;
    • bilar blir laga i serie;
    • kopla batteri i serie
  2. i lagidrett: fastsett rad av kampar der resultata frå alle kampane blir rekna saman;
    til skilnad frå cup (1)
    Døme
    • laget ligg på topp i serien
Artikkelside

utgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå ut eller forlate
    Døme
    • hopparen hadde fin utgang frå hoppet;
    • farten på prosjektilet like etter utgangen
  2. stad der ein går ut;
    dør, port
    Døme
    • storme mot utgangen;
    • sperre utgangen;
    • bussen har utgang bak
  3. siste del eller rest av noko;
    slutt, ende
    Døme
    • innan utgangen av året
  4. resultat av hendingsforløp, prosess eller liknande;
    utfall, følgje
    Døme
    • saka fekk ein lykkeleg utgang;
    • utgangen vart at …
  5. punkt der eit signal blir sendt ut frå eit elektronisk apparat
    Døme
    • utgang for platespelar
  6. i bridge: avslutta serie med spel
  7. i typografi: kort sluttlinje i eit avsnitt
Artikkelside

cliffhanger

substantiv hankjønn

Uttale

klifˊhænger

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

spennande og dramatisk slutt på kapittel eller episode i ein serie for å halde på lesaren eller sjåaren
Døme
  • historia gav meirsmak, spesielt etter cliffhangeren på slutten
Artikkelside

såpeopera

substantiv hankjønn

Opphav

etter engelsk soap opera, fordi seriane den første tida ofte var finansierte av reklameinnslag for vaskemiddel

Tyding og bruk

  1. tv-serie med banal og melodramatisk handling, ofte om livet i ein familie, utan noko naturleg sluttpunkt;
    Døme
    • ho slappa av med såpeopera etter skulen;
    • såpeoperaen hadde over 3000 episodar
  2. i overført tyding: langtekkjeleg forløp av hendingar som ofte framstår som patetiske og latterlege
    Døme
    • kampen om leiarvervet har vorte ein politisk såpeopera
Artikkelside

sjåarsuksess

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør suksess

Tyding og bruk

program eller serie på fjernsyn (1) som mange ser på;
særs populært program
Artikkelside

tilfeldigheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. noko som inntreffer tilfeldig (1), utan å vere planlagt eller regelbunde;
    Døme
    • eg trefte dei ved ei tilfeldigheit;
    • bli ramma av ein serie tilfeldigheiter
  2. det at noko hender tilfeldig
    Døme
    • det var berre tilfeldigheiter som gjorde at det ikkje gjekk gale
Artikkelside

seriell

adjektiv

Opphav

av serie

Tyding og bruk

som dannar ein serie;
som er i seriar
Døme
  • seriell produksjon

Faste uttrykk

  • seriell musikk
    musikk komponert med tonerekkjer eller andre element fastlagde på førehand, før arbeidet med den vidare komposisjonen;
    serialisme
Artikkelside

prosess

substantiv hankjønn

Opphav

fransk, av latin processus ‘framskriding’; jamfør prosedere

Tyding og bruk

  1. kontinuerleg rekkje av endringar;
    utviklingsgang, omdanning
    Døme
    • kjemiske prosessar
  2. Døme
    • truge med prosess
  3. rettargangsmåte;
    del av rettssystemet
  4. i IT: avgrensa serie av elektroniske inngrep eller handlingar

Faste uttrykk

  • gjere kort prosess
    straffe, gjere det av med (nokon) i ein fart;
    handle raskt;
    ikkje vente med å utføre
Artikkelside

karusell

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå italiensk

Tyding og bruk

  1. på tivoli og liknande: dreieskive eller hjul med sitjeplassar som blir dreid snøgt rundt
    Døme
    • køyre karusell;
    • ingen skal få meg opp i ein karusell
  2. i overført tyding: annsemd, køyr
    Døme
    • karusell av søksmål
  3. serie av idrettskonkurransar
    Døme
    • skirenna utgjer ein karusell med felles premiering til dei yngste

Faste uttrykk

  • køyre karusell med
    om fotballspelar: vere så overlegen at motspelaren ikkje får tak i ballen
    • dei køyrde karusell med bortelaget
Artikkelside

årbok

substantiv hokjønn

Opphav

av år (3

Tyding og bruk

publikasjon som er ledd i ein serie som kjem med eitt band i året
Artikkelside