Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
25 treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

sekret 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå mellomalderlatin ‘utskild, løynd’; av latin secernere ‘avsondre, skilje’

Tyding og bruk

væske som blir skild ut frå kjertlar
Døme
  • spytt, slim, tårer og hormon er ulike typar sekret
Artikkelside

sekret 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin secretus ‘åtskilt, hemmeleg’, opphavleg sigillum secretum ‘hemmeleg segl’

Tyding og bruk

om eldre forhold: det private seglet (1 til ein fyrste
Artikkelside

sekrere

sekrera

verb

Tyding og bruk

om kjertlar: skilje ut sekret (1;
Artikkelside

sekretær

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomalderlatin secretarius, opphavleg ‘person som tek vare på hemmelege saker’; jamfør sekret (2

Tyding og bruk

  1. kontorarbeidar som driv med administrativt arbeid, svarer på førespurnader per telefon, e-post eller liknande, fører protokoll i møte og anna sakshandsaming for ein organisasjon, ei bedrift eller liknande
  2. person som gjer det praktiske arbeidet i leiinga av eit parti, ei foreining eller ein organisasjon
  3. person som er assistent og passar korrespondansen og liknande for ein einskild person;
  4. tittel for visse funksjonærar
    Døme
    • rykkje opp frå sekretær til kontorsjef
  5. mindre skrivepult med skrå skriveklaff til å slå ned;
Artikkelside

secernere

secernera

verb

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

om kjertlar: skilje ut sekret (1;
Artikkelside

puppe 2

puppa

verb

Faste uttrykk

  • puppe seg
    om larve: spinne seg inn i eit nett av trådar av sekret frå kjertel;
    jamfør kokong (1)
Artikkelside

spytt

substantiv inkjekjønn

Opphav

av spytte

Tyding og bruk

  1. fargelaus, slimete væske som blir utskild frå kjertlar i munnhola
    Døme
    • gråte så tårer, snørr og spytt renn
  2. brukt som etterledd i samansetningar: sekret som liknar spytt (1);
    jamfør bukspytt

Faste uttrykk

  • spytt i havet
    noko som ikkje monar
    • løyvinga er eit spytt i havet
Artikkelside

eksokrin

adjektiv

Opphav

av gresk ekso- ‘utanfor’ og krinein ‘skilje’

Faste uttrykk

Artikkelside

truseinnlegg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

innlegg av absorberande materiale som ein kan feste inni truse for å suge opp sekret frå skjeden
Artikkelside

øyrevoks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

brunleg, voksliknande sekret som blir skilt ut av kjertlar i den ytre øyregangen
Artikkelside
Side 1 av 3