Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

rørsle

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt hrǿrsla; av røre (2

Tyding og bruk

  1. det å røre, lee eller flytte (på) seg;
    det å ikkje vere i ro;
    Døme
    • gå med rolege rørsle;
    • ei brå rørsle
  2. straumdrag (2), idé i tida
  3. (uformell) samskiping for å nå eit mål;
Artikkelside

brodd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt broddr

Tyding og bruk

  1. spiss tapp, odd, pigg
    Døme
    • brodden på ein skistav
  2. metallplate med piggar på til å feste under skoa på glatt føre
    Døme
    • gå med broddar
  3. kvass stikkereiskap hos somme dyr, særleg insekt
    Døme
    • bier og kvefs har brodd
  4. i overført tyding: noko som verkar sårande, smertefullt eller provoserande;
    skarp og kritisk bodskap
    Døme
    • eit slagord med brodd;
    • filmen har brodd mot rasisme;
    • kunst utan brodd
  5. skarp, spiss utvekst i enden av blad;
    spire (1, 1) (på korn)

Faste uttrykk

  • i brodden for
    i leiinga av;
    i spissen for
    • ho stod i brodden for rørsla;
    • dei gjekk i brodden for meir forsking;
    • han stilte seg i brodden for eit opprør
  • ta brodden av
    veikje verknaden av;
    mildne
    • ta brodden av kritikken
Artikkelside

i brodden for

Tyding og bruk

i leiinga av;
i spissen for;
Sjå: brodd
Døme
  • ho stod i brodden for rørsla;
  • dei gjekk i brodden for meir forsking;
  • han stilte seg i brodden for eit opprør
Artikkelside

motvind

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. vind som ein har imot seg
    Døme
    • ha motvind;
    • ro i motvind
  2. i overført tyding: motgang
    Døme
    • rørsla arbeider i motvind
Artikkelside

ml-rørsle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • i ungdomen var ho aktiv i ml-rørsla
Artikkelside

middeltid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

klokkeslett rekna ut med utgangspunkt i rørsla til sola
Artikkelside

regnbogeflagg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

flagg med horisontale striper i fleire fargar, brukt som symbol for den skeive rørsla
Artikkelside

eter

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk aither ‘øvre luftlag’

Tyding og bruk

  1. stoff som ein før tenkte seg fylte himmelrommet
    Døme
    • teoriar om rørsla til jorda gjennom eteren
  2. i bunden form eintal: luftrommet der signal frå radio og fjernsyn flyttar seg frå sendar til mottakar;
    samnemning for radio og fjernsyn;
    Døme
    • sende reklame over eteren;
    • ein artist som vart mykje spela på eteren;
    • få med seg nyheitene på eteren;
    • på eteren fortel ei gammal dame frå tida då ho var ung
  3. organisk sambinding der eit oksygenatom er bunde saman med to karbonatom
  4. fargelaus, svært brennbar væske med karakteristisk lukt som tidlegare vart brukt til narkose;
    Døme
    • eteren vart introdusert som narkosemiddel på midten av 1800-talet
Artikkelside

aktivist

substantiv hankjønn

Uttale

aktivisˊt

Tyding og bruk

person som ivrar for direkte aksjon eller inngrep;
tilhengjar av aktivisme
Døme
  • aktivistane i rørsla;
  • politisk aktivist
Artikkelside

talibanar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som høyrer til Taliban-rørsla i Afghanistan
Artikkelside
Side 1 av 2