Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 5150 oppslagsord

person

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; norrønt persóna f

Tyding og bruk

  1. Døme
    • plass til fem personar;
    • kome i eigen person – sjølv
  2. skapnad, figur i roman, skodespel, film;
  3. i jus: samanslutning eller individ som har rettar og plikter etter lova;
  4. i grammatikk: kategori knytt til visse pronomen (i somme språk òg til verb) som merkjer av at bodskapen gjeld sendaren eller sendarane (1. person), mottakaren eller mottakarane (2. person) eller den, det eller dei som er nemnde i utsegna (3. person)
Artikkelside

kjenne nokon på pulsen

Tyding og bruk

finne ut kva ein person verkeleg vil eller meiner;
Sjå: puls
Artikkelside

ømt/sårt punkt

Tyding og bruk

noko som er særleg sårbart hos ein person;
noko som lett vekkjer irritasjon eller liknande;
Sjå: punkt, sår, øm
Artikkelside

punkt

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt punktr; same opphav som punktum

Tyding og bruk

  1. lite, rundt merke;
    Døme
    • eit punkt etter ein note;
    • stjernene stod som lysande punkt på himmelen
  2. stad utan utstrekning
    Døme
    • to linjer kryssar kvarandre i eit punkt
  3. avgrensa område;
    Døme
    • det vestlegaste punktet i Noreg
  4. steg i rørsle, prosess, utvikling eller liknande;
    Døme
    • kome til eit visst punkt
  5. side av sak;
    Døme
    • eg har eit framlegg i tre punkt;
    • på det punktet tek du feil;
    • vi får drøfte saka punkt for punkt
  6. typografisk måleining
    Døme
    • åtte punkts skrift;
    • eit punkt er 0,37549 mm eller 1/12 cicero

Faste uttrykk

  • det springande punktet
    kjernen i ei sak;
    det avgjerande
  • kritisk punkt
    • stad i unnarennet i hoppbakke der overgangen byrjar
      • det kritiske punktet i bakken er på 90 meter
    • svært viktig eller avgjernde del av noko
      • prisen er eit kritisk punkt i forhandlingane
  • til punkt og prikke
    heilt nøyaktig;
    til minste detalj
    • dei har følgt lova til punkt og prikke
  • ømt/sårt punkt
    noko som er særleg sårbart hos ein person;
    noko som lett vekkjer irritasjon eller liknande
Artikkelside

punchingball

substantiv hankjønn

Uttale

pønˊsjingbål, pønˊsjingball

Opphav

av engelsk punch ‘slag’

Tyding og bruk

  1. opphengd ball som ein boksar slår mot under trening
  2. i overført tyding: person som stadig blir utsett for åtak frå andre;
Artikkelside

psykoterapeut

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som har psykoterapi som fag;
person som driv med psykoterapi
Artikkelside

provençalar

substantiv hankjønn

Uttale

provansaˊlar; provangsaˊlar

Opphav

av fransk Provence; av latin provincia ‘provins’

Tyding og bruk

person frå distriktet Provence i Sør-Frankrike
Artikkelside

punker, pønkar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. tilhengjar av punkrock
  2. person som med karakteristisk klesdrakt, hårfasong og åtferd demonstrerer mot det etablerte, borgarlege samfunnet
Artikkelside

punar

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

person frå Kartago, by i Nord-Afrika i oldtida;
Artikkelside

pugghest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som alltid heng over lekser og lærebøker;
person som bruker mykje tid på å pugge;
jamfør lesehest
Artikkelside
Side 1 av 515