Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
40 treff

Nynorskordboka 40 oppslagsord

musikalsk

adjektiv

Opphav

gjennom tysk, frå latin musicalis; jamfør musikk

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller omfattar musikk
    Døme
    • musikalsk underhaldning;
    • musikalsk barnehage
  2. velklingande, melodisk (2)
    Døme
    • eit musikalsk språk
  3. som har anlegg, sans eller øyre for musikk;
    motsett umusikalsk
    Døme
    • vere musikalsk
Artikkelside

songleg

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller femner om song
Døme
  • ei god musikalsk og songleg framføring
Artikkelside

slektskap

substantiv inkjekjønn eller hankjønn

Opphav

sjå -skap (1

Tyding og bruk

  1. det å vere i slekt (1);
  2. i overført tyding: samanheng (1), likskap (1)
    Døme
    • det er nær slektskap mellom dei nordiske språka;
    • det er ein musikalsk slektskap mellom dei to banda
Artikkelside

tolkingskunst

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å forklare ytringar og påstandar
  2. det å bortforklare noko
    Døme
    • forvirre med tolkingskunstane sine
  3. måte å tolke og framføre ein komposisjon
    Døme
    • tolkingskunst på høgt musikalsk nivå
Artikkelside

tonespråk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. måte å uttrykkje seg på gjennom musikk;
    musikalsk uttrykksform
    Døme
    • det særeigne tonespråket til komponisten
  2. språk (1) der forskjell i intonasjon i ord gjev forskjell i betydning av ordet
    Døme
    • kinesisk er eit tonespråk med fire ulike tonar
Artikkelside

tone 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opphavleg frå gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Tyding og bruk

  1. lyd som har ei viss høgd, styrke og kvalitet og er danna av regelfaste svingingar i ein lekam, til dømes streng på eit musikkinstrument eller stemmebanda hos menneske
    Døme
    • sopranane sang dei høgaste tonane;
    • høyre vakre tonar;
    • han kan ikkje syngje ein tone
  2. Døme
    • setje tone til eit dikt
  3. Døme
    • fiolinen hadde ein vakker tone
  4. heving eller senking av røysta som uttrykk for stemning, innstilling og liknande;
    Døme
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • han sa det i ein fortruleg tone
  5. måte å uttrykkje seg på;
    Døme
    • brevet har ein venleg tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
  6. (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
    skikk og bruk, åtferd
    Døme
    • det er ikkje god tone
  7. lys, skugge og fargar i samspel som gjev eit visst særpreg;
    Døme
    • håret har ein raudleg tone

Faste uttrykk

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • finne tonen
    kome godt overeins med;
    like
    • dei fann tonen under middagen;
    • vi finn raskt tonen
  • gje tonen
    spele eller syngje den tonen musikarane skal ta utgangspunkt i når dei skal stemme eller syngje
  • i høge tonar
    særs mykje
    • han prisa maten i høge tonar;
    • dei rosar arbeidet i høge tonar
  • nye tonar
    nye eller annleis haldning, synspunkt eller praksis hos nokon
    • dette var nye tonar frå leiinga
  • slå an tonen
    • spele første tone i eit musikkstykke
    • vise korleis noko skal gå føre seg;
      gje ramma for noko
      • opposisjonen slo an tonen for forhandlingane;
      • den første låten slo an tonen for konserten
  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Artikkelside

talestemme

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

stemme med tanke på det toneleiet ein bruker når ein snakkar;
Døme
  • ha ei musikalsk talestemme
Artikkelside

talerøyst

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

røyst med tanke på det toneleiet som ein bruker når ein snakkar;
til skilnad frå songstemme
Døme
  • ho har ei musikalsk talerøyst
Artikkelside

årestad

substantiv hankjønn

Opphav

av åre (3

Tyding og bruk

  2. i overført tyding: stad der noko blir til;
    Døme
    • jazzklubben er ein musikalsk årestad
Artikkelside

sound

substantiv hankjønn

Uttale

saond

Opphav

frå engelsk ‘lyd’

Tyding og bruk

musikalsk særdrag
Døme
  • popgruppa hadde sin eigen sound
Artikkelside