Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
12 treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

minus 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av minus (2

Tyding og bruk

  1. teiknet –;
    Døme
    • eit minus framfor eit tal vil seie at det er negativt
  2. noko negativt;
    Døme
    • trafikkstøyen er eit minus ved bylivet;
    • rekneskapen kom ut med minus
Artikkelside

minus 2

adverb

Opphav

frå latin , av minor ‘mindre’

Tyding og bruk

  1. i subtraksjon: frårekna, med frådrag av (i matematikk skrive med teiknet -);
    Døme
    • fem minus tre er to (5 – 3 = 2)
  2. med lågare verdi enn null
    Døme
    • –15 er eit negativt tal;
    • termometeret viste 15 grader minus
Artikkelside

pluss 2

adverb

Opphav

av latin plus ‘meir’

Tyding og bruk

  1. i addisjon: med tillegg av (i matematikk skrive +);
    Døme
    • to pluss to er fire (2 + 2 = 4);
    • 90 kroner pluss moms
  2. brukt framfor eit tal for å vise at det ligg over null
    Døme
    • pluss fire grader celsius (+4 °C);
    • +15 er eit positivt tal
  3. brukt etter skulekarakter for å vise at resultatet er litt betre enn det karakteren står for
    Døme
    • få 4+ på prøva

Faste uttrykk

  • i pluss
    med overskot (1)
    • rekneskapen gjekk i pluss
  • pluss minus
    brukt ved omtrentleg fastsetjing av talverdi;
    cirka
    • turen tek pluss minus sju timar;
    • det blir rundt 15 grader, pluss minus
Artikkelside

minister

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘tenar’, av minus ‘mindre’

Tyding og bruk

  1. medlem av regjering
  2. om eldre forhold: diplomatisk utsending med rang etter ambassadør

Faste uttrykk

  • minister utan portefølje
    statsråd utan eige departement
Artikkelside

låne

låna

verb

Opphav

norrønt lána; jamfør lån (2

Tyding og bruk

  1. få noko til bruk ei viss tid
    Døme
    • låne pengar;
    • låne bøker på biblioteket;
    • ho lånte bilen av mor si
  2. hente eller ta opp i seg noko frå ein annan stad eller eit anna domene
    Døme
    • ordet er lånt frå engelsk;
    • låne eit omgrep frå økonomien
  3. i subtraksjon: forhøgje sifferet ein ynskjer å subtrahere frå med ti, og samstundes minske sifferet til venstre med éin
    Døme
    • 5 minus 8 går ikkje, så vi må låne frå talet framfor
  4. la nokon få bruke noko ei viss tid
    Døme
    • låne nokon noko;
    • ho lånte bort sykkelen sin;
    • bankane låner ut pengar;
    • låne namnet sitt til eit opprop

Faste uttrykk

  • låne øyre til
    høyre velvillig på
  • på lånt tid
    med svært lite tid som står att
    • leve på lånt tid
Artikkelside

pluss minus

Tyding og bruk

brukt ved omtrentleg fastsetjing av talverdi;
Sjå: pluss
Døme
  • turen tek pluss minus sju timar;
  • det blir rundt 15 grader, pluss minus
Artikkelside

netto 1

substantiv hankjønn

Opphav

av netto (2

Tyding og bruk

  1. storleik med frådrag, til dømes sum når kostnadene er trekte frå, eller vekt utan innpakning;
    Døme
    • brutto minus tara gjev netto;
    • dele nettoen;
    • gevinsten er rein netto
  2. det å vere naken
    Døme
    • eg liker best å bade i nettoen
Artikkelside

brutto 1

substantiv hankjønn

Opphav

av brutto (2

Tyding og bruk

storleik utan frådrag av noko slag
Døme
  • brutto minus tara gjev netto
Artikkelside

avanse

substantiv hankjønn

Uttale

avanˊse eller  avanˊgse

Opphav

frå fransk; jamfør avansere

Tyding og bruk

(brutto)forteneste
Døme
  • 30 prosent avanse;
  • avansen dekkjer fortenesta og ekstrautgiftene
Artikkelside

minuend

substantiv hankjønn

Opphav

av latin minuendus ‘som skal minskast’; jamfør minus (2

Tyding og bruk

tal som ein dreg eit anna frå;
til skilnad frå subtrahend
Døme
  • i subtraksjonen 5 – 3 = 2 er 5 minuend
Artikkelside
Side 1 av 2