Avansert søk

14 treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

metalltråd

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tråd av metall (frårekna jern)

tråd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þráðr; samanheng med dreie

Tyding og bruk

  1. svært tynn snor av (tvinna) tekstil, av kunstfiber eller av anna materiale;
    trådforma tåg, fiber eller liknande
    Døme
    • sy med nål og tråd;
    • træ i tråden
  2. samanheng, samsvar;
    jamfør raud
    Døme
    • eg finn ingen tråd i framstillinga;
    • gå som ein raud tråd gjennom boka

Faste uttrykk

  • henge i ein tynn tråd
    om tiltak, prosjekt eller liknande: berre så vidt kunne bergast
  • i tråd med
    i samvar med;
    som følgje av
    • leve i tråd med eigne verdiar;
    • vedtaket er heilt i tråd med reglane
  • knute på tråden
    usemje mellom vener, kjærastar, partnarar eller liknande;
    mellombels uvenskap
    • det er knute på tråden mellom familiane;
    • diplomatiske knutar på tråden
  • lett på tråden
  • miste tråden
    gå surr i samanhengen
    • miste tråden i resonnementet
  • på tråden
    i andre enden i ein telefonsamtale
    • ha mormor på tråden
  • samle trådane i ei hand
    dirigere alle ledda i ei verksemd e l
  • slå på tråden
    ringje opp;
    telefonere
  • ta opp att tråden
    byrje att med noko ein har gjort tidlegare
    • ta opp att tråden med den årlege tradisjonen
  • trekkje i trådane
    dirigere eller kontrollere noko utan å ha ein synleg framskoten plass
    • trekkje i trådane i det kriminelle miljøet
  • trekkje tråd
    lage, forme metalltråd i ymse dimensjonar
  • utan ein tråd
    heilt naken

stift 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med stiv

Tyding og bruk

  1. liten, kvass nagle (av metall)
    Døme
    • feste golvlista med stiftar
  2. metalltråd bøygd i rette vinklar til ha i ein stiftemaskin
  3. lang og smal (oftast sylindrisk) reiskap
  4. nål i pickup (2) på platespelar
    Døme
    • senke stiften ned til vinylplata

Faste uttrykk

  • slå stiften
    setje hendene i underlaget, kaste seg over hovudet og kome ned på føtene

munnkorg

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

slags nettverk av lêr- eller metalltråd til å setje kring munnpartiet på dyr så dei ikkje skal bite
Døme
  • hunden hadde munnkorg

Faste uttrykk

  • få munnkorg
    få forbod mot å uttale seg
    • dei har fått munnkorg i den betente saka
  • setje munnkorg på nokon
    hindre nokon i å uttale seg
    • setje munnkorg på partifellane

leidning

substantiv hokjønn eller hankjønn

Opphav

av leie (3; jamfør -ning (3

Tyding og bruk

metalltråd, røyr eller liknande til å leie elektrisk straum, væske eller gass
Døme
  • leggje ei leidning

Faste uttrykk

  • ha lang leidning
    vere sein til å oppfatte noko

duk

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dúkr; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. vove tøy
    Døme
    • dei strekte duk over båtane
  2. tøystykke til dekke, særleg på bord
    Døme
    • leggje duk på bordet;
    • rulle dukar
  3. tørkle til å ha på seg

Faste uttrykk

  • kome til duk og dekt bord
    kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
    få alt lagt til rette for seg

snare 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt snara

Tyding og bruk

  1. fangstreiskap av metalltråd eller tvinna hestetagl for (små)vilt (er no forbode å bruke i Noreg)
    Døme
    • snare med rennelykkje;
    • setje snarer;
    • fange ryper og hare i snare
  2. Døme
    • leggje snarer for nokon;
    • bli fanga i si eiga snare

glødelampe

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

lyskjelde der lyset kjem frå ein metalltråd som gløder av varme frå elektrisk straum;
jamfør lyspære

trådtrekkar, trådtrekkjar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. fagarbeidar som lagar metalltråd
  2. person som dirigerer frå ein tilbaketrekt posisjon

trådtrekking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å lage eller forme metalltråd i ymse dimensjonar