Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

gjeng

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk gang

Tyding og bruk

  1. gruppe arbeidarar som er saman om eit arbeid;
  2. gruppe personar som held saman;
    Døme
    • vere med i gjengen;
    • den faste gjengen;
    • ein gjeng med ungdomar
  3. gruppe som driv med kriminalitet eller annan lyssky verksemd;
Artikkelside

kople opp mot

Tyding og bruk

Sjå: kople
  1. bringe ei eining i kontakt med ei anna
    Døme
    • høgspentlinjene skal koplast opp mot sjøkabelen
  2. knyte eit forhold eller ei sak til noko anna
    Døme
    • ulykka vart kopla opp mot alkoholbruken i gjengen
Artikkelside

rive i

Tyding og bruk

spandere på, kjøpe (til ein annan);
Sjå: rive
Døme
  • rive i øl på heile gjengen
Artikkelside

heile bunten

Tyding og bruk

alle saman;
heile gjengen;
Sjå: bunt
Artikkelside

bunt

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk, same opphav som tysk Bund ‘knippe, forbund, forening’; samanheng med binde

Tyding og bruk

  1. noko einsarta som er samla tett og halde saman med band eller liknande;
    Døme
    • ein bunt med gulrot;
    • ta med seg ein boge og ein bunt pilar
  2. samling av einsarta smale, lange ting som opptrer parallelt
    Døme
    • ein bunt strålar;
    • ein bunt med nerveceller

Faste uttrykk

  • heile bunten
    alle saman;
    heile gjengen
Artikkelside

kople

kopla

verb

Opphav

av lågtysk koppelen; jamfør koppel

Tyding og bruk

  1. binde saman hundar i koppel (1);
    setje koppel (2) på hund
  2. feste to eller fleire einskilddelar saman;
    binde saman
    Døme
    • kople saman systema;
    • kople til høgtalaren
  3. bringe saman;
    sameine
    Døme
    • dei kopla politikarar og næringsliv
  4. finne samanheng mellom fenomen, hendingar eller personar
    Døme
    • kople lyd med bokstav
  5. formidle kontakt mellom to personar
    Døme
    • ho kopla forfattaren med den kjende saksofonisten

Faste uttrykk

  • kople av
    ta pause frå noko;
    slappe av
    • kople av frå kjas og mas i byen
  • kople frå
    bryte sambinding med;
    losne frå
    • kople frå vogna
  • kople inn
    • setje ei eining i samband med ei anna;
      setje i funksjon;
      slå på
      • kople inn straumen
    • involvere i ei sak eller ein prosess
      • politiet er kopla inn
  • kople om
    • endre sambandet mellom delar, gjenstandar eller nettverk
      • kople om leidningane
    • endre tankemønster eller liknande
      • det er ikkje lett å kople om mentalt
  • kople opp
    setje i drift;
    montere
    • kople opp nytt datautstyr
  • kople opp mot
    • bringe ei eining i kontakt med ei anna
      • høgspentlinjene skal koplast opp mot sjøkabelen
    • knyte eit forhold eller ei sak til noko anna
      • ulykka vart kopla opp mot alkoholbruken i gjengen
  • kople ut
    • setje ut av funksjon;
      slå av
      • kople ut straumen
    • slutte å tenkje på
      • no må du prøve å kople ut problema
Artikkelside

dødsdom

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. dom (1, 1) som går ut på avretting
    Døme
    • rettssaka enda med ein dødsdom for den tiltalte;
    • å tyste på den kriminelle gjengen vil vere å skrive under på sin eigen dødsdom
  2. visse eller varsel om at ein snart skal døy (1)
    Døme
    • meldinga frå legen var ein dødsdom
Artikkelside

ågjengen

adjektiv

Opphav

av å (4 og gjengen

Tyding og bruk

Artikkelside

gladkristen

adjektiv

Tyding og bruk

som vitnar om ein lys og glad kristendom
Døme
  • den gladkristne gjengen
  • brukt som substantiv
    • han kallar seg ein gladkristen
Artikkelside

rive 4

riva

verb

Opphav

kanskje av norrønt rífr ‘ettertrakta, gild’

Faste uttrykk

  • rive i
    spandere på, kjøpe (til ein annan)
    • rive i øl på heile gjengen
Artikkelside