Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

fullmåne

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

(tid, stadium med) måne der ein ser heile sirkelen opplyst

Døme

fullmånen lyser;
det er fullmåne i dag;
ved fullmåne

nemåne

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

måne som er i ne;

minkande måne;

jamfør nymåne og fullmåne

kveld

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kveld

Tyding og bruk

tidbolk frå det mørknar til midnatt;
jamfør aftan (1)
Døme
- laurdag kveld;
- dei jobbar frå morgon til kveld;
- trene om kvelden;
- butikken stengde for kvelden;
- dei held på til langt ut på kvelden;
- to kveldar på rad;
- dei møttest om kveldane
- - laurdagskveld
  - sommarkveld
brukt i helsing
Døme
- god kveld!
brukt som etterledd i samansetningar: kveld eller dag føre ei større høgtid;
jamfør aftan (2)
- - julekveld
  - sankthanskveld

Faste uttrykk

her ein kvelden
ein av dei siste kveldane
i går kveld
om kvelden dagen før i dag
i kveld
om kvelden i dag
i kveld er det fullmåne
ta kvelden
- slutte å arbeide for kvelden;
  kvelde (2)
  klokka er fem og vi tek kvelden
- slutte å verke
  oppvaskmaskinen tok kvelden
- døy;
  kvelde (4)
  det er over femti år sidan han tok kvelden
til kvelds
til kveldsmat;
jamfør kvelds
ete graut til kvelds

i kveld

Tyding og bruk

om kvelden i dag;

Sjå: kveld

Døme

i kveld er det fullmåne

førnatt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

natt til i går

Døme

førnatta vart kald;
i førnatt var det fullmåne

åttedagar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

åtte dagar, ei veke

Døme

det er åttedagar til det er fullmåne;
han skulle kome att på åttedagar

springflod

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

særs høg flod (ved ny- og fullmåne), motsett nippflod