Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 3 oppslagsord

fø, føde 3

føda

verb

Opphav

norrønt fǿða

Tyding og bruk

  1. gje, skaffe mat til;
    fôre;
    forsørgje
    Døme
    • fø ein godt;
    • fø seg sjølv;
    • garden kan fø fem kyr;
    • fø på ein familie
  2. om kvinne (eller meir sjeldan hodyr): setje til verda
    Døme
    • fø eit barn;
    • ormen før levande ungar;
    • ho fødde i går;
    • fø utan smerte;
    • ho er fødd i 1950;
    • vere fødd blind;
    • fru Ås, fødd Olsen;
    • ingen er fødd meister
    • brukt som adjektiv
      • han er den fødde gjøglar
  3. Døme
    • tida før nye tankar

Faste uttrykk

  • bli fødd på ny
    bli (åndeleg) atterfødd
  • bli fødd
    kome til verda
  • fø fram
    ale eller fostre opp
    • fø fram ein kalv;
    • ho fødde fram ein son
  • fø opp
    ale eller fostre opp
    • fø opp 70 kje;
    • fø opp ungar
  • ikkje fødd i går
    slett ikkje urøynd;
    ikkje lett å lure
Artikkelside

kognat

substantiv hankjønn

Opphav

av latin kon- og gnatus ‘født’

Tyding og bruk

slektning på morssida;
til skilnad frå agnat
Artikkelside

horunge

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. forelda og nedsetjande nemning for barn født utan at foreldra var gifte
  2. brukt som bannord: dritunge (2)
    Døme
    • kom deg ut, din horunge!
  3. i sjømannsmål: tauende som heng og sleng etter at seglet er gjort fast
  4. i typografi: sluttord eller sluttlinje i eit avsnitt som kjem øvst på ei side eller spalte
Artikkelside