Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

episode

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk epi- og eisodos ‘inngang’, opphavleg ‘innskot, tillegg’

Tyding og bruk

  1. einskilt (kort og mindre viktig) avsnitt av eit diktverk
    Døme
    • berre ein episode i handlinga
  2. del av ein serie, til dømes på tv eller i radio
    Døme
    • ein kriminalserie i fem episodar;
    • sjå fire episodar av serien på éin kveld;
    • høyr vekas episode i appen
  3. kort eller tilfeldig hending;
    Døme
    • ein artig episode;
    • ho vart mobba for ein episode i oppveksten
  4. tilfelle av vald, oppstyr eller krigshandlingar
    Døme
    • det har vore episodar på grensa
Artikkelside

stripe 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med norrønt strípaðr, strípóttr, stríprendr ‘stripete’ og strip ‘stripete tøy’

Tyding og bruk

  1. smalt belte eller band som skil seg ut i farge eller mønster;
    (tjukk) strek
    Døme
    • ein blå genser med kvite striper;
    • bilen fekk ei stripe i lakken;
    • ei stripe av blå himmel
  2. avlangt felt (som finst naturleg eller er laga)
    Døme
    • eigedomen var berre ei smal stripe langs fjorden
  3. avlangt felt med ein episode i ein teikneserie
    Døme
    • publisere første stripe av den nye teikneserien i avisa
Artikkelside

antologiserie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

serie (1) bygd opp slik at kvar episode (1) eller sesong er ein antologisk del av ein større temamessig heilskap;
jamfør antologi
Døme
  • den nye antologiserien på tv vart ein suksess
Artikkelside

cliffhanger

substantiv hankjønn

Uttale

klifˊhænger

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

spennande og dramatisk slutt på kapittel eller episode i ein serie for å halde på lesaren eller sjåaren
Døme
  • historia gav meirsmak, spesielt etter cliffhangeren på slutten
Artikkelside

tidsperspektiv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tid (sett på fråstand eller i høve til andre tider)
Døme
  • det er berre ein episode i eit vidare tidsperspektiv
Artikkelside

fjernsynsserie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

serie som blir vist på fjernsyn med ei fast gruppe medverkande, ofte med framhald i neste episode;
Artikkelside

parentes

substantiv hankjønn

Uttale

parenteˊs eller  parangteˊs

Opphav

frå gresk ‘mellomsetning’, av para ‘ved sida av’, en ‘i’ og thesis ‘setning’

Tyding og bruk

  1. teikn i form av to bogar, to klammer, to spisse vinklar eller liknande før og etter ein teiknstreng;
    Døme
    • uttaleopplysninga står i parentes;
    • tala i parentes viser til sidetal
  2. tekstdel som er skild ut frå samanhengen med parentesteikn
    Døme
    • formlane står i parentes;
    • stryk parentesen!
  3. Døme
    • i parentes vil eg nemne ...
  4. forbigåande og uviktig episode
    Døme
    • åra i byen vart ein parentes i livet hennar
Artikkelside

intermesso

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom italiensk intermezzo; frå latin intermedius ‘som er i midten’

Tyding og bruk

  1. mindre, sjølvstendig musikkstykke;
  2. avbrot, hending, episode
    Døme
    • det var eit trist intermesso som la ein dempar på stemninga
Artikkelside

episodisk

adjektiv

Uttale

episoˊdisk eller  episoˋdisk

Opphav

jamfør episode

Tyding og bruk

  1. om litterært verk: med delar som er laust knytte til hovudhandlinga;
    samansett av episodar
    Døme
    • ein episodisk roman
  2. sett saman av episodar
    Døme
    • episodisk film
  3. som hender ein gong imellom;
    knytt til ein episode (3);
    Døme
    • episodisk minne;
    • episodiske utslepp av gift
Artikkelside

skyteepisode

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

episode (3) der det blir brukt skytevåpen
Artikkelside