Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
24 treff

Nynorskordboka 24 oppslagsord

dekning 1

substantiv hokjønn

Opphav

av dekkje

Tyding og bruk

Døme
  • leve i dekning

Faste uttrykk

  • gå i dekning
    verne seg mot åtak, uvêr, politi eller liknande;
    søkje ly (1;
    søkje dekning
    • gå i dekning i utlandet
  • søkje dekning
    verne seg mot åtak, uvêr, politi eller liknande;
    søkje ly (1;
    gå i dekning
    • dei søkte dekning bak bilen
Artikkelside

dekning 2, dekking 2

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. betaling som er likeverdig med ein gjeldssum;
    Døme
    • dekning av nødvendige kostnader;
    • full dekning for budsjettet
  2. Døme
    • ha dekning for det ein seier;
    • med dekning i regelverket
  3. Døme
    • stemnet fekk god dekning i pressa;
    • journalistisk dekning
  4. signal (5) for mobiltelefon, trådlaust nettverk eller liknande
    Døme
    • ha dekning på mobiltelefonen;
    • område med dårleg dekning
  5. det å fylle eit samfunnsmessig behov
    Døme
    • barnehage med full dekning;
    • legekontoret hadde god dekning i området
Artikkelside

dataroaming

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

bruk av mobildata i område der nettverket ein har abonnement på, ikkje har dekning
Døme
  • skru på dataroaming på mobilen
Artikkelside

skyttargrav

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

grøft med voll eller brystvern brukt til dekning i stillingskrig

Faste uttrykk

  • gå i skyttargravene
    innta fastlåste standpunkt
Artikkelside

gut 1

substantiv hankjønn

Opphav

truleg same opphav som nederlandsk guit, opphavleg ‘skrytande ung mann’; samanheng med gøy (3

Tyding og bruk

  1. barn av hankjønn
    Døme
    • som gut var han vill av seg;
    • både gutar og jenter;
    • ho fekk ein gut
  2. ung mann;
    mann som er del av eit fellesskap
    Døme
    • han er berre guten enno;
    • siger til dei norske gutane i hopp
  3. i tiltale:
    Døme
    • kom, gutar!
    • å nei, gut, den går ikkje!

Faste uttrykk

  • dei gamle gutane
  • dei store gutane
    dei leiande på eit område
  • det er gut det
    han er ein grepa kar
  • gutane på golvet
    dei som arbeider på grunnplanet (2 i fabrikk eller annan arbeidsplass
  • gutane på skogen
    brukt om den norske motstandsrørsla (som låg i dekning i skogsområde) under andre verdskrigen
  • guten i seg
    det barnlege, gutevorne
    • han har enno mykje av guten i seg
  • guten sin
    grepa kar
    • han er jammen guten sin
Artikkelside

forskanse

forskansa

verb

Opphav

frå lågtysk; av for- (2 og skanse

Tyding og bruk

tryggje med skansar;
Døme
  • forskanse ei festning

Faste uttrykk

  • forskanse seg
    gå i dekning
    • forskanse seg bak ei låst dør;
    • katten forskansa seg bak sofaen
Artikkelside

behald

substantiv ubøyeleg

Uttale

behalˊd

Opphav

frå lågtysk; jamfør behalde

Tyding og bruk

berre i faste uttrykk

Faste uttrykk

  • ha orda sine i behald
    ha dekning for det ein har sagt
  • i behald
    • ikkje tapt eller øydelagt
      • kome frå det med liv og lemer i behald
    • ubrukt;
      urørt;
      att, igjen
      • ha noko pengar i behald
  • i god behald
    uskadd og trygg;
    berga;
    intakt
    • kome heim i god behald
Artikkelside

tilnærmingsvis

adverb

Tyding og bruk

  1. bortimot (2), nesten
    Døme
    • sikre tilnærmingsvis full dekning ved konkurs
  2. i nektande uttrykk: på langt nær
    Døme
    • dei var ikkje tilnærmingsvis mange nok
Artikkelside

udekt

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er tildekt
    Døme
    • udekte matvarer
  2. som ikkje er dekt på
    Døme
    • eit udekt matbord
  3. som ikkje er oppfylt
    Døme
    • udekte behov
  4. som det ikkje er dekning (2, 1) for
    Døme
    • udekte kostnader
  5. i idrett: som ikkje er dekt opp
    Døme
    • senterløparen stod udekt
Artikkelside

sjekkfalsk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: det å forfalske sjekkar eller skrive ut sjekkar det ikkje er dekning for
Artikkelside