Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

bortkasta

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av kaste (2 og bort

Tyding og bruk

(brukt) til inga nytte;
Døme
  • bortkasta tid;
  • bortkasta pengar

fåfengd 2

adjektiv

Opphav

jamfør fåfengd (1

Tyding og bruk

Døme
  • fåfengt arbeid;
  • fåfengde freistnader;
  • alt er fåfengt
  • brukt som adverb
    • streve fåfengt

gå i dass

Tyding og bruk

bli ein fiasko;
Sjå: dass
Døme
  • all innsatsen kan gå i dass;
  • kampen gjekk rett i dass;
  • fleire tusen kroner rett i dass

føremålslaus, formålslaus

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje har eller tener noko føremål;
Døme
  • føremålslaust arbeid;
  • timevis med føremålslaus venting
  • brukt som adverb
    • vandre føremålslaust rundt

som å skvette vatn på gåsa

Tyding og bruk

heilt fåfengt, bortkasta;
Sjå: gås

gås

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gás

Tyding og bruk

  1. fugl av slektene Branta eller Anser i andefamilien;
    jamfør grågås og kanadagås
    Døme
    • halde gjæser;
    • gjæsene plogar over huset
  2. hoe av gås (1);
    motsett gasse (1
    Døme
    • gåsa og gassen
  3. matrett av gås (1)
    Døme
    • ha gås til middag
  4. nedsetjande: dum, sjølvoppteken kvinne
    Døme
    • ei dum gås
  5. ròte i bartre på grunn av sopp

Faste uttrykk

  • dum som ei gås
    svært uvitande
  • som å skvette vatn på gåsa
    heilt fåfengt, bortkasta

uspara, uspart

adjektiv

Tyding og bruk

  1. brukt, bortkasta
    Døme
    • det er (ikkje) uspara å prøve
  2. Døme
    • vere uspara på å gjere nokogjere noko gladeleg

unyttig

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje gjer nytte;
Døme
  • kjøpe unyttige ting;
  • gjere unyttig arbeid;
  • kjenne seg unyttig i samfunnet

dass

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

truleg av tysk das Haus eller das Häuschen ‘(vesle)huset’

Tyding og bruk

i uformell bruk: rom eller doskål der ein gjer frå seg;
Døme
  • gå på dass;
  • vaske dassen

Faste uttrykk

  • brenne på dass
    vere i akutt fare eller naud
    • no må me gjere noko, for no brenn det på dass
  • gå i dass
    bli ein fiasko;
    bli bortkasta, forgjeves
    • all innsatsen kan gå i dass;
    • kampen gjekk rett i dass;
    • fleire tusen kronar rett i dass
  • som ein dass
    lurvete, uflidd;
    elendig, horribel
    • føle seg som ein dass;
    • huset ser ut som ein dass;
    • dei spela som ein dass