Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

begynne

begynna

verb

Uttale

bejynˊne

Opphav

av lågtysk beginnen

Tyding og bruk

  1. gå i gang med;
    ta til med;
    Døme
    • begynne arbeidet;
    • begynne å gå;
    • begynne på nytt;
    • begynne på skulen
  2. gå først i gang;
    Døme
    • kven skal begynne?
  3. ta til;
    bli sett i gang;
    Døme
    • møtet begynner kl. 13;
    • skuleåret begynner i august
    • brukt med upersonleg subjekt
      • det begynte å regne
  4. syne tidlege teikn til;
    vere i ferd med
    Døme
    • ho begynner å bli gammal
  5. ha sitt startpunkt
    Døme
    • stien begynner ved parkeringsplassen

Faste uttrykk

  • begynne for seg sjølv
    skape si eiga næringsverksemd
    • seie opp jobben og begynne for seg sjølv
  • til å begynne med
    i byrjinga;
    førebels
    • til å begynne med var skulpturen omstridd
Artikkelside

ekstranummer

substantiv inkjekjønn

Opphav

av ekstra

Tyding og bruk

  1. ekstra (2) utgåve av avis, blad eller liknande i tillegg til det som var planlagt;
    Døme
    • avisa begynte som eit ekstranummer;
    • dei vil dele ut eit ekstranummer av bladet
  2. ekstra (2) nummer framført utanfor programmet på ein konsert, oppsetjing (3) eller liknande
    Døme
    • artisten let publikum velje ekstranummer;
    • trampeklapp og ekstranummer
  3. nytt samleie etter kort tid;
    jamfør nummer (4)
    Døme
    • eit kjapt ekstranummer før jobb
Artikkelside

den industrielle revolusjonen

Tyding og bruk

snøgg industrialisering som begynte i England sist på 1700-talet og spreidde seg til andre land;
Artikkelside

industriell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin industrialis; frå latin industria ‘verksemd’

Tyding og bruk

som høyrer til eller vedkjem industrien
Døme
  • landet har stor industriell verksemd

Faste uttrykk

  • den industrielle revolusjonen
    snøgg industrialisering som begynte i England sist på 1700-talet og spreidde seg til andre land
Artikkelside

katar

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom mellomalderlatin cathari ‘dei reine’; frå gresk katharos ‘rein’

Tyding og bruk

medlem av ei religiøs rørsle i mellomalderen som blir rekna som dei første kjettarane;
Døme
  • forfølgingane av katarane begynte på 1200-talet
Artikkelside

forsyne meg

Tyding og bruk

brukt for å uttrykkje overrasking;
Sjå: forsyne
Døme
  • no er forsyne meg bilen borte!
  • eg begynte forsyne meg å tru!
Artikkelside

forsyne

forsyna

verb

Opphav

av forsyn opphavleg ‘syte for’

Tyding og bruk

bu ut, ruste ut, utstyre
Døme
  • forsyne båten med segl;
  • forsyne byen med elektrisitet;
  • eg er godt forsynt med klede

Faste uttrykk

  • forsyne meg
    brukt for å uttrykkje overrasking
    • no er forsyne meg bilen borte!
    • eg begynte forsyne meg å tru!
  • forsyne seg
    ta til seg (noko), særleg av mat og drikk
    • forsyn dykk!
    • han forsyner seg godt av maten
Artikkelside

drype 1

drypa

verb

Opphav

frå lågtysk, jamfør norrønt drjúpa; samanheng med drope

Tyding og bruk

  1. falle i dropar
    Døme
    • blodet dryp frå det opne såret;
    • det dryp frå takrenna
  2. gje frå seg dropar
    Døme
    • klesvasken dryp;
    • krana på badet har drope i alle år
  3. kome i små mengder eller litt etter litt
    Døme
    • det begynte å drype inn gratulasjonar;
    • den siste tida har det drope fleire avsløringar frå boka
  4. oppstå fordelar som ein konsekvens av ei større hending eller liknande
    Døme
    • det dryp vel eit par fordelar på deg òg?
    • i tillegg vil pengane drype på andre lokale fotballklubbar
Artikkelside

dekking 1

substantiv hokjønn

Opphav

av dekkje

Tyding og bruk

det å dekkje eller bli dekt
Døme
  • dekking av kostnader;
  • dekking av sosiale behov;
  • dei begynte dekkinga av middagsbordet
Artikkelside

blackout

substantiv hankjønn

Uttale

blækˊkaut

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

  1. mellombels minnetap
    Døme
    • han fekk blackout og hugsa ikkje noko
  2. stutt medvitsløyse
  3. særleg på skip: fullstendig brot i kraftforsyninga;
    motorstopp
    Døme
    • skipet fekk blackout og begynte å drive mot land
Artikkelside
Side 1 av 2