Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
17 treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

back

substantiv hankjønn

Uttale

bekk eller  bækk

Opphav

frå engelsk; same opphav som bak (1

Tyding og bruk

i lagidrett: forsvarsspelar (med ansvar for ein av flankane)
Artikkelside

venstreback

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i lagidrett: back på venstre sida av bana (sett frå eige mål)
Artikkelside

venstre 3

adjektiv

Opphav

norrønt vinstri; samanheng med ven (1

Tyding og bruk

  1. som ligg på den sida, i den leia som hjartet normalt er;
    Døme
    • venstre handa;
    • andre gata til venstre;
    • gå til venstre;
    • på venstre sida av vegen;
    • ha vondt i venstre sida;
    • huset ligg på venstre handa
  2. som ligg i venstre halvdel av eit område eller eit synsfelt
    Døme
    • køyre på ventre side av vegen;
    • huset til venstre;
    • venstre back
  3. i politikk: radikal (2, 1)
    Døme
    • venstre fløy av partiet
  4. brukt som substantiv: slag med venstre hand
    Døme
    • få seg ein rett venstre på haka

Faste uttrykk

  • ekteskap til venstre hand
    ekteskap mellom ein fyrste og ei kvinne av lågare rang der kvinna (og barna) ikkje får arverett;
    morganatisk ekteskap
  • gjere venstre om
    i politikk: vende seg mot venstre
Artikkelside

høgre 3

adjektiv

Opphav

norrønt hǿgri, av hǿgr ‘makeleg’

Tyding og bruk

  1. som ligg på den sida eller i den leia som er motsett av hjartesida;
    Døme
    • høgre hand;
    • ta til høgre;
    • sjå til høgre;
    • på høgre sida av vegen;
    • sitje på høgre side av nokon;
    • garden ligg på høgre hand;
    • ha vondt i høgre sida;
    • skilje mellom høgre og venstre
  2. som ligg i høgre halvdel av eit område eller eit synsfelt
    Døme
    • køyre på høgre sida av vegen;
    • huset til høgre;
    • kua til høgre i biletet;
    • høgre back
  3. i politikk: konservativ
    Døme
    • høgre fløy av partiet

Faste uttrykk

  • gjere høgre om
    vende seg mot høgre
  • vere nokons høgre hand
    vere ein uunnverleg hjelpar eller medarbeidar for nokon
    • vere sjefen si høgre hand
Artikkelside

bakke 5

bakka

verb

Opphav

av engelsk back

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bakke maskinen;
    • båten låg og bakka
  2. gå attover;
    Døme
    • bakke ut frå bryggja
  3. motivere;
    Døme
    • bli bakka av foreldra sine;
    • vokalisten vart bakka av eit heilt orkester

Faste uttrykk

  • bakke opp
    • hjelpe, oppmuntre
      • dei prøvde å bakke han opp så godt dei kunne
    • gje musikalsk støtte;
      akkompagnere
      • ei rytmegruppe bakka opp popstjerna
  • bakke ut
    dra seg ut av (eit vågsamt tiltak);
    trekke seg
    • bakke ut av samarbeidet
Artikkelside

bakk 3

adverb

Opphav

frå engelsk; same opphav som back

Tyding og bruk

Faste uttrykk

  • liggje bakk
    om seglskip: liggje med nokre segl slik at vinden kjem inn framanfrå og bremsar skuta
  • slå bakk
    • om seglfartøy: få vinden inn frå framsida
      • skipperen slo bakk og unngjekk kollisjon
    • om motorfartøy: setje motoren i revers
      • slå full bakk i maskinen
Artikkelside

backup

substantiv hankjønn

Uttale

bækˊkøp

Opphav

av engelsk back-up

Tyding og bruk

  1. Døme
    • be om backup;
    • politiet ringte etter backup
  2. Døme
    • vere backup for hovudrolla;
    • ha backup i tilfelle sjukdom
  3. i IT: kopi av digitale filer og program;
    Døme
    • ta backup av filene ein ikkje vil miste
Artikkelside

bakksag

substantiv hokjønn

Opphav

av engelsk back saw; førsteleddet same opphav som bak (1

Tyding og bruk

stutt, brei sag med handtak og avstiving av øvre kanten av bladet
Artikkelside

backrekke, backrekkje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i idrett: samnemning på forsvarsspelarane;
jamfør back
Artikkelside

backstage

substantiv hankjønn

Uttale

bækˊksteidsj

Opphav

av engelsk back ‘bak’ og stage ‘scene’

Tyding og bruk

bak scena, i området der dei som opptrer, oppheld seg før og etter framsyning;
Døme
  • bli invitert til å kome backstage;
  • vente spent backstage
Artikkelside
Side 1 av 2