Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

brokk

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk ‘brot’; samanheng med brekke (2

Tyding og bruk

sjukleg tilstand der eit organ, særleg ein tarm, kjem ut av det normale leiet
Artikkelside

overnaturleg

adjektiv

Opphav

gjennom tysk; frå latin supernaturalis

Tyding og bruk

  1. som ikkje er bunden av naturlovene
    Døme
    • overnaturlege skapningar
  2. som går utover det normale eller naturlege i styrke, storleik eller liknande
    Døme
    • ha overnaturlege krefter;
    • ein statue i overnaturleg storleik
Artikkelside

patologisk

adjektiv

Opphav

av patologi

Tyding og bruk

  1. som gjeld patologi eller patologar
    Døme
    • patologisk fysiologi;
    • patologisk institutt
  2. som vik av frå det normale;
    Døme
    • eit patologisk tilfelle
Artikkelside

normal 2

adjektiv

Opphav

av latin normalis ‘laga etter vinkelmål, vinkelrett’, av norma; %jf; norm

Tyding og bruk

  1. Døme
    • følgje normal framgangsmåte;
    • normal nedbørmengd;
    • det normale for alderen
    • brukt som adverb:
      • svangerskapen varer normalt 40 veker
  2. som har fulle åndsevner;
    tilrekneleg, psykisk frisk
    Døme
    • ho er ikkje heilt normal
  3. om linje: loddrett
Artikkelside

norm

substantiv hokjønn

Opphav

av latin norma ‘vinkelmål, rettesnor’

Tyding og bruk

  1. godteken regel, rettesnor, mønster, målestokk
    Døme
    • etiske normer;
    • normer for god åtferd;
    • setje opp ei norm for skriftmålet
  2. det normale
    Døme
    • tene det som er norma i yrket
  3. i bokprenting: forkorta boktittel nedst på første sida av kvart ark (3, 2) til hjelp for bokbindaren
Artikkelside

ekstremsituasjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

situasjon ut over det normale
Artikkelside

ekstrem 2

adjektiv

Opphav

same opphav som ekstrem (1

Tyding og bruk

  1. som ligg mot yttergrensa av det normale eller moglege;
    heilt uvanleg, spesiell
    Døme
    • ekstreme vilkår;
    • i ekstreme tilfelle
  2. Døme
    • motarbeide ekstrem nasjonalisme;
    • ha ekstreme standpunkt
    • brukt som adverb:
      • det var ekstremt vanskelege forhold
Artikkelside

fornekte seg

Tyding og bruk

avvike frå si normale åtferd;
handle i konflikt med si eiga rolle eller sin eigen identitet;
Sjå: fornekte
Døme
  • partiet fornektar seg ikkje;
  • han må fornekte seg sjølv
Artikkelside

heteronormativ

adjektiv

Tyding og bruk

som tek for gjeve at heteroseksualitet er det normale
Artikkelside

genterapi

substantiv hankjønn

Opphav

av gen

Tyding og bruk

sjukdomsbehandling som går ut på å erstatte skadde gen med normale
Artikkelside
Side 1 av 3