Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
616 treff

Nynorskordboka 616 oppslagsord

tukt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt tykt; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. streng oppseding eller åtferdsnorm frå forelder eller annan formyndar;
    Døme
    • halde streng tukt;
    • følgje militær tukt
  2. tukt (1) med bruk av kroppsleg straff
    Døme
    • få tukt i barndomen;
    • før i tida var det vanlegare med tukt av uskikkelege barn

Faste uttrykk

  • i tukt og ære
    på sømeleg vis
    • leve i tukt og ære
  • ikkje ta tukt
    ikkje bli betre eller lydigare av å bli straffa
  • med tukt å melde
    ærleg tala;
    i sanning
    • med tukt å melde var filmen ganske keisam
Artikkelside

søvngjengar, svevngjengar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -gjengar

Tyding og bruk

  1. person som går eller pleier å gå i søvne;
    Døme
    • dei fleste søvngjengarar er barn
  2. i overført tyding: person som ter seg på ein sløv, umedviten måte
    Døme
    • dei er politiske søvngjengarar
Artikkelside

sølekake, søylekake

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vatn, søle og andre uetande ting laga til ein klump eller ei kake (1, 3), særleg av barn som leiker ute
Døme
  • ungane laga sølekake
Artikkelside

søndagsskule, sundagsskole, sundagsskule, søndagsskole

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

undervisning i kristendomskunnskap for barn om søndagen, organisert av ein kyrkjelyd eller liknande
Døme
  • på søndagsskulen fekk dei høyre alle dei gamle forteljingane frå Bibelen

Faste uttrykk

  • ingen søndagsskule
    ikkje nokon idyll eller uskuld;
    med store problem og utfordringar
    • livet hans var ingen søndagsskule;
    • politikken er ikkje nokon søndagsskule
Artikkelside

seksårsalder

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: alder på om lag seks (1) år
Døme
  • eit barn i seksårsalderen
Artikkelside

sigerlue, sigerluve

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rest av fosterhinna som finst på hovudet hos somme nyfødde barn, og som etter gammal tru skulle føre lykke med seg;
Artikkelside

sigerhue, sigerhuve

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rest av fosterhinna som finst på hovudet hos somme nyfødde barn, og som etter gammal tru skulle føre lykke med seg;
Artikkelside

seksåring

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

barn som er seks (1) år gammalt
Døme
  • alle seksåringar er ikkje skulemogne
Artikkelside

seksualisere

seksualisera

verb

Tyding og bruk

gjere til gjenstand for (andres) seksuelle begjær;
leggje hovudvekta på kjønnslivet og seksuelt samvære
Døme
  • framstillingar som seksualiserer barn;
  • dei seksualiserte og objektiviserte kvinner
  • brukt som adjektiv:
    • seksualisert vald;
    • seksualiserte bilete;
    • eit seksualisert språk
Artikkelside

traumatisere

traumatisera

verb

Tyding og bruk

påføre traume (1)
Døme
  • slike erfaringar har lett for å traumatisere eit barn;
  • mange har vorte traumatiserte av krigshandlingane
Artikkelside
Side 1 av 62